Ἀπομαγνητοφωνημένη ομιλία π. Σάββα στίς 09-05-10.
Χριστός ἀνέστη ἐκ νεκρῶν,
θανάτῳ θάνατον πατήσας
καί τοῖς ἐν τοῖς μνήμασι
ζωήν χαρισάμενος.
Χριστέ τό Φῶς τό ἀληθινόν
τό φωτίζον καί ἁγιᾶζον πάντα ἄνθρωπον
ἐρχόμενον εἰς τόν κόσμον
σημειωθήτω ἐφ’ ἡμᾶς τό φῶς τοῦ προσώπου σου
ἵνα ἐν Αὐτῷ ὁψόμεθα Φῶς τό ἀπρόσιτον
καί κατεύθυνον τά διαβήματα ἡμῶν
πρός ἐργασίαν τῶν ἐντολῶν σου
πρεσβείαις τῆς Παναχράντου Σου Μητρός
καί πάντων Σου τῶν Ἁγίων Ἀμήν.
Κατ’ ἀρχήν νά πῶ ὅτι χαίρομαι πάρα πολύ πού ξαναβρισκόμαστε, μέ τήν εὐχή τοῦ Γέροντα. Ἡ σύναξη αὐτή γίνεται μέ τήν εὐλογία του, καί εἶχε ὡς ἀφορμή μιά συζήτηση πού κάναμε (ὁ Γέροντας κι ἐγώ), γιά τήν σύγχρονη κατάσταση στήν νεολαία καί γενικά στήν πατρίδα μας. Ἡ συζήτηση ἦταν γύρω ἀπό τήν ἁγνότητα, τήν καθαρότητα πού ζητάει ὁ Θεός καί ἀπό τήν ἀλλη μεριά γιά τήν ἐλευθεριότητα· τήν ἐλευθεριότητα πού ἔχει ἐπικρατήσει στίς ἀνθρώπινες σχέσεις. Μέ προέτρεψε λοιπόν ὁ Γέροντας νά σᾶς πῶ κάποια πράγματα πάνω σ’ αὐτό τό θέμα.
Μέ τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ σκέφτηκα νά κάνω ὑπακοή καί νά μιλήσουμε γιά αὐτό τό πολύ σπουδαῖο θέμα: γιά τήν ἁγνότητα καί τήν καθαρότητα τῆς ψυχῆς ἀλλά καί τοῦ σώματος.
Βλέπουμε σήμερα νά ἔχει ἐπικρατήσει στήν πλειοψηφία τῶν ἀνθρώπων, μία θά ἔλεγα ἀπαξίωση τῆς ἁγνότητας καί τῆς καθαρότητας, μία περιφρόνηση. Καί ἀπό τούς μεγάλους καί ἀπό τούς μικρούς. Ἕνας σύγχρονος γέροντας ἔλεγε ὅτι στούς ἐσχάτους χρόνους ἡ κόλαση θά γεμίσει ἀπό νέους. Θά εἶναι γεμάτη ἀπό νέους. Γιατί θά ἔχουνε πέσει ἀχαλίνωτοι στήν ἱκανοποίηση τῶν σαρκικῶν τους ὀρέξεων, στίς σαρκικές ἀπολαύσεις, στίς σαρκικές ἡδονές. Νομίζω ὅτι αὐτή εἶναι ἡ δική μας ἡ ἐποχή.
Αὐτήν τήν ἐποχή ζοῦμε τῶρα. Καί ζοῦμε συνάμα τόν θάνατο τῶν ψυχῶν αὐτῶν τῶν ἀνθρώπων. Σάν πνευματικός θά ἤθελα νά σᾶς πῶ ὅτι πολλές φορές ἔχω ἔρθει ἀντιμέτωπος μέ τέτοιες ψυχές πού ὡς ἀλλόφρονες ἔρχονται νά καταθέσουν τόν πόνο τους, ἔπειτα ἀπό μία ἀποτυχημένη σχέση. Πονοῦν βαθειά διότι τούς ἐγκατέλειψε τό ἕτερον ἥμισυ, ἤ τό ὑποψήφιο ἕτερον ἥμισυ, γιά νά ἐκφραστοῦμε ἀκριβέστερα. Διότι δέν εἶχαν προλάβει νά γίνουν πραγματικά ἕνα, δέν εἶχαν γίνει ὁ καινούργιος ὁλοκληρωμένος ἄνθρωπος (ἀνδρόγυνο) πού προκύπτει ἀπό τήν ἀληθινή ἕνωση τοῦ ἄνδρα μέ τήν γυναίκα.
Αὐτός ὁ καινούργιος ἄνθρωπος δημιουργεῖται μόνο μυστηριακά, διά τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, μέ τό Μέγα Μυστήριο τοῦ Γάμου. Δέν εἶχαν γίνει λοιπόν ἕνα, ἀλλά τέλος πάντων σχεδίαζαν νά γίνουν καί τώρα γεμάτοι ἀπελπισία, γεμάτοι δάκρυα, γεμάτοι ἀγωνία ἔρχονται γιά νά ποῦν τόν πόνο τους. Ὅλη αὐτή ἡ θλίψη βεβαίως δέν εἶναι τίποτε ἄλλο πάρα ἡ συνέπεια τῆς μή τήρησης τῆς ἐντολῆς τοῦ Θεοῦ γιά ἁγνότητα καί καθαρότητα. Λέει ὁ Ἀπόστολος στόν Ἅγιο Τιμόθεο καί σέ ὅλους μας: «σεαυτόν ἁγνόν τήρει», νά τηρεῖς τόν ἑαυτό σου ἁγνό. Καί πάλι λέει, οἱ γυναῖκες νά εἶναι ἁγνές· μά μιλάει σέ παντρεμένες γυναῖκες[1] …Ὅμως τούς λέει αὐτό τό πράγμα. Καί φυσικά τό ἴδιο ἰσχύει καί γιά τούς ἄντρες… Διότι ἡ ἁγνότητα καί ἡ καθαρότητα δέν εἶναι ἕνα σωματικό μέγεθος μόνο. Εἶναι ἕνα μέγεθος πού ἀφορᾶ στόν ὅλο ἄνθρωπο καί μάλιστα στό νοῦ τοῦ ἀνθρώπου.
Σήμερα ζοῦμε μιά ἀπαξίωση τοῦ ἀνθρώπινου σώματος, ἕνα εὐτελισμό τοῦ ἀνθρώπινου σώματος. Τό ἔχουμε κατεβάσει, τό ἔχουμε ὑποτιμήσει ,τό ἔχουμε πολλές φορές δεῖ ὡς ἕνα ἐργαλεῖο ἡδονῆς, ὡς ἕνα μέσο ἀπόλαυσης. Θά τολμοῦσα νά πῶ ὅτι ὁ ὅλος ὁ ἄνθρωπος ἔχει ἀπαξιωθεῖ καί ἔχει γίνει πλέον ἕνα καταναλωτικό ἀγαθό. Πλέον δέν μιλᾶμε γιά πρόσωπα, ἀλλά γιά ἄτομα τά ὁποῖα καταναλώνουν μόνο καί καταναλώνονται. Οἱ ἄνθρωποι κάποτε φθάνουν στό σημεῖο νά ἔχουνε χάσει καί τόν λογαριασμό. Δέν θυμούνται κἄν μέ πόσους ἤ μέ πόσες ἀντίστοιχα ἔχουν κάνει σχέση. Κάθε φορά βέβαια, πού πετάει κάποιος μία σχέση, πετάει καί ἕνα κομμάτι τῆς καρδιᾶς του. Τελικά καταλήγει σέ μιά ἀναπηρία, ἡ ὁποία εἶναι ἡ χειρότερη ἀναπηρία τοῦ ἀνθρώπου, ἡ ἀναπηρία τοῦ νά μήν μπορεῖ νά ἀγαπήσει πιά. Διότε πλέον ἔχει ἐξαντληθεῖ αὐτή ἡ ἀγαπητική δύναμη πού τοῦ ἔχει δώσει ὁ Θεός. Ἀκοῦμε ἔτσι νέους, ἀγόρια καί κορίτσια(περισσότερο), ἔπειτα ἀπό ἀλλεπάλληλες τέτοιες σχέσεις νά μᾶς λένε: «Δέν θέλω νά δῶ καμμία ἤ κανέναν» ἀντιστοίχως.
Ὁ Θεός ἔχει βάλει αὐτήν τήν ἀμοιβαία ἕλξη στά δύο φύλα. Ὅπως ἔλεγε καί ὁ Πατήρ Παΐσιος, ἄν δέν ὑπῆρχε αὐτή ἡ ἔλξη κανείς δέν θά ἔκανε γάμο. Γιατί ὁ γάμος ἔχει πάρα πολλές δυσκολίες – καί τό ξέρετε πολύ καλά – εἶναι ἕνας σταυρός. Εἶναι μιά κατάσταση πού ἀπαιτεῖ νά θυσιαστεῖς. Νά πλύνεις τά πόδια τοῦ ἄλλου, νά ταπεινωθεῖς σέ ἀκραῖο βαθμό, νά ἀνεχθεῖς καί τήν ἀπαξίωση καί τό μῖσος ἀκόμα, μερικές φορές τοῦ συζύγου ἤ τῆς συζύγου. Καί ἐσύ θά πρέπει νά συνεχίσεις νά τόν ἀγαπᾶς, νά τήν ἀγαπᾶς. Ὁ Θεός ἔχει βάλει αὐτήν τήν ἔλξη, ἀλλά ὄχι γιά νά αὐτονομήσουμε τήν ἕλξη καί τήν ἡδονή, αὐτήν τήν ὡραία ἄς ποῦμε κατάσταση πού ζεῖ ὁ ἄνθρωπος, ὁ ἐρωτευμένος. Πρέπει νά πᾶμε πέρα ἀπό αὐτό, στό σκόπό τοῦ γάμου.
Ποιός εἶναι ὁ σκοπός τοῦ γάμου; Εἶναι ἡ θέωση· ὅπως καί ὁ σκοπός τοῦ μοναχισμοῦ εἶναι πάλι ἡ θέωση.
Ἔλεγε ἕνας γέροντας:
- Τί εἶναι ἡ οἰκογένεια;
- Εἶναι ἕνα μικρό μοναστηράκι. Ὅπως στό μεγάλο μοναστήρι πᾶνε οἱ μοναχοί γιά νά βροῦν τήν σωτηρία τῆς ψυχῆς τους, ἔτσι καί στό μικρό μοναστηράκι τῆς οἰκογένειας, γιά τόν ἴδιο σκοπό θά πρέπει νά ἐντάσσονται οἱ ἄνθρωποι. Αὐτός πρέπει νά εἶναι ὁ σκοπός. Τώρα, ὁ καθένας ξέρει γιά ποιό σκοπό παντρεύεται, ἀλλά ὁ σκοπός τοῦ Θεοῦ, γιά τόν ὁποῖο ἔχει δώσει τόν γάμο εἶναι αὐτός.
Ὅλοι ξέρουμε ἤ τέλος πάντων πρέπει νά το ξέρουμε, ὅτι οἱ προδιαγραφές μας εἶναι: α) νά λειτουργήσουμε παρθενικά ἤ β) νά λειτουργήσουμε μονογαμικά. Δηλαδή α) νά ζήσεις ὅπως ὁ Χριστός καί ὅπως πάρα πολλοί Ἅγιοι, πού δέν ἦρθαν εἰς γάμου κοινωνίαν ἤ β) νά ζήσεις μονογαμικά. Ἀπό ἐκεῖ καί μετά, ὅταν κανείς δέν τά τηρήσει αὐτά καί προχωρήσει σέ πολλές σχέσεις, ἐκεῖνο πού κερδίζει εἶναι τά «ὀψώνια τῆς ἁμαρτίας», γιά τά ὁποῖα μίλησε ὁ ἅγιος Ἀπόστολος καί εἶπε ὅτι εἶναι «ὁ θάνατος». Δέν εἶναι (τά ἀποτελέσματα τῶν πολλαπλῶν ἐλεύθερων σχέσεων) ἡ γλυκιά ζωή, ἡ dolce vita ὅπως τό λένε οἱ ὑπέρμαχοι τῆς τάχα ἐλευθερίας, τῆς σεξουαλικῆς ἀπελευθέρωσης τοῦ ἀνθρώπου.
Οἱ γονεῖς, οἱ σοβαροί γονεῖς, εἶναι προικισμένοι ἀπό τόν Θεό ὡς ἐπί τῶν πλεῖστον μέ τό αἰσθημα τῆς εὐθύνης. Καί ποτέ δέν ἐγκρίνουν αὐτές τίς ἐλεύθερες σχέσεις κατά βάθος. Ἄν ἐξαιρέσουμε αὐτούς πού τούς λέμε κουλτουριάρηδες ἤ «ἐκσυχρονισμένους», ἐντός εἰσαγωγικῶν βέβαια ἡ λέξη, οἱ ὁποῖοι «σπρώχνουν» τά παιδιά στό νά κάνουν τέτοιες σχέσεις, οἱ ὑπόλοιποι δέν ἐγκρίνουν τίς ἐλεύθερες σχέσεις. Αὐτοί πού τίς ἐπικροτοῦν δέν εἶναι οἱ πολλοί. Ὅμως ἀκόμη κι ἄν εἶναι πολλοί πάντως δέν εἶναι σωστοί.
Κάθε φορά πού συμβαίνει μία τέτοια ἐρωτική σχέση (καί ἀκολουθεῖται κατά κανόνα ἀπό μία ἀποτυχία) συμβαίνει ἕνας συγκλονισμός, ἕνα μεγάλο «σπάσιμο» στήν ψυχή τοῦ παιδιοῦ. Οἱ σωστοί γονεῖς, πού ἐνδεχομένως ἔχουν γευτεῖ καί αὐτοί, αὐτό το «σπάσιμο», δέν θέλουν νά τό περάσει καί τό παιδί τους.
Ἀλλά φοβᾶμαι, ἀγαπητοί γονεῖς, ὅτι δέν τό λέμε στά παιδιά, δέν τό προλαμβάνουμε. Φοβᾶμαι ὅτι κάνουμε κι ἐμεῖς αὐτό, πού ἔκαναν οἱ γονεῖς τοῦ πρώην τυφλοῦ, τοῦ ὁποίου τήν θεραπεία ἀπό τόν Κύριο θυμόμαστε σήμερα. Ἐνῶ ξέρουμε τήν ἀλήθεια δέν τήν ὁμολογοῦμε ἤ τήν λέμε πολύ χλιαρά στά παιδιά. Κατόπιν, ὅταν ἀρχίζουμε νά διαισθανόμαστε τούς κινδύνους προσπαθοῦμε νά τά συμμαζέψουμε. Τότε ὅμως εἶναι πολύ ἀργά… Τό νά ἀρχίζεις νά τά συμβουλεύεις στά δεκαπέντε καί στά δεκάξι τους εἶναι πιά μία ματαιοπονία. Ἡ σωστή ἀγωγή ἀρχίζει ἀπό τήν στιγμή τῆς σύλληψης καί ἀκόμα νωρίτερα ἀπό τήν ἐκλογή τοῦ/τῆς συζύγου.
Ἔχω ἕνα ἄρθρο ἐδῶ, ἑνός πολύ καταξιωμένου πνευματικοῦ, τοῦ πατρός Σαράντη Σαράντου. Ἐδῶ ὁ πατήρ γράφει μέσα ἀπό τήν καρδιά του, γράφει μέ πολύ ἀγάπη καί μέ πολύ πόνο. Δέν θά τό διαβάσουμε ὅλο, ἁπλῶς κάποια σημεῖα θά σχολιάσω. Κρίνω ἀπαραίτητο νά τό κάνουμε αὐτό διότι αὐτή ἡ ἁμαρτία, πού -ἄς μήν κρυβόμαστε πίσω ἀπό τίς λέξεις- εἶναι ἡ πορνεία, εἶναι ἡ κατ’ ἐξακολούθηση πορνεία, ἔχει ἐξαπλωθεῖ πάρα πολύ.
Ἡ πορνεία, λοιπόν, πού σήμερα τήν λένε ἐλεύθερες σχέσεις ἤ ὁλοκληρωμένες σχέσεις -προσπαθώντας νά τήν ὡραιοποιήσουν- οὐσιαστικά εἶναι μιά βαριά καταστροφή τῆς ἀνθρώπινης ὑπαρξης. Τό λέει καθαρά ὁ Ἀπόστολος ὅτι «κάθε ἁμαρτία εἶναι ἐκτός τοῦ σώματος», ἀλλά αὐτή ἡ ἁμαρτία εἶναι μέσα στό σῶμα. Ὅπως ἔλεγε δέ καί ὁ Πατήρ Πορφύριος, ἡ σαρκική σχέση «ἐπιφέρει μιά συγκλονιστική ἀλλοίωση στόν ἄνθρωπο, στήν ψυχοσωματική του ὑπόσταση».
Ὁ κόσμος πάνω σ’ αὐτό τό θέμα ἔχει μεταβλητές ἀπόψεις καί θά ἔλεγα ἴσως καί ἐναλλασσόμενες. Ἄλλοτε εἶναι πουριτανικός, ἀσφυκτικός, ἀπαγορευτικός καί ἄλλοτε εἶναι τό ἐντελῶς ἀντίθετο. Σήμερα εἴμαστε στήν δεύτερη κατάσταση στήν κατάσταση τῆς ἐλευθεριότητας καί τῆς ἐξαχρείωσης… Πρίν ἀπό σαράντα-πενήντα χρόνια ἤτανε τό ἀντίθετο. Ἀλλά καί τότε πολλοί ἔκαναν τήν ἁμαρτία, ἀλλά τήν κάνανε κρυφά, γιατί φοβόντουσαν τήν κοινωνική κατακραυγή. Πάντως ὁ γενικός κοινωνικός περίγυρος, βοηθοῦσε στό νά μένουνε οἱ ἄνθρωποι ἁγνοί καί καθαροί. Σήμερα θεωρεῖσαι ἐν πολλοῖς ἄρρωστος ἄν μένεις ἁγνός καί θά πρέπει νά πᾶς σέ γιατρό…! Ἡ ἀλήθεια βέβαια εἶναι τό ἐντελῶς ἀντίθετο: Ἡ ἁγνότητα εἶναι ἡ ὑγεία τῆς ψυχῆς καί τοῦ σώματος.
Εἶναι ἐπίσης ἡ καλλίτερη προϋπόθεση γιά ἕναν ἐπιτυχημένο γάμο καί μία εὐλογημένη οἰκογένεια.
Ὅταν κανείς, μείνει ἁγνός καί φτάσει στόν γάμο ἁγνός, ὅπως εἶναι οἱ προδιαγραφές τοῦ Χριστοῦ γιά τόν ἄνθρωπο, πολύ δύσκολα μετά θά διαλύσει τόν γάμο· πολύ πιό δύσκολα σέ σχέση μέ κάποιον πού φθάνει στό μυστήριο κατεστραμμένος ἠθικά, πνευματικά καί σωματικά.
Ὅταν ὑπάρχει ἡ ἁγνότητα ὁ Θεός στέλνει πλούσια τήν Θ. Χάρη ἡ ὁποία μεταμορφώνει τήν νεοπαγή οἰκογένεια σέ κατ’ οἶκον Ἐκκλησία. Ἐπέρχεται μία φυσιολογική ὡρίμανση τῆς σχέσης σιγά-σιγά. Ὁ ἔρωτας ὑπερβαίνεται καί γίνεται ἀνιδιοτελής ἀγάπη ἐν Χριστῷ. Διότι πράγματι καί ὁ ἔρωτας, αὐτό πού ἐνώνει τούς ἀνθρώπους ἀρχικά, δέν εἶναι ἡ τέλεια μορφή ἀγάπης. Εἶναι κάτι πού καλοῦνται οἱ σύζυγοι νά τό ὑπερβοῦν μέσα στό γάμο, μέσα στή συζυγική ζωή καί νά πᾶνε στήν τέλεια μορφή ἀγάπης. Αὐτή εἶναι ἡ ἐν Χριστῷ ἀνιδιοτελής ἀγάπη. Ὅταν φθάσεις σ’ αὐτήν τότε πλέον ἀγαπᾶς τόν ἀλλον ὄχι ἐπειδή καί ἐκεῖνος σ’ ἀγαπάει ἤ ἐπειδή σοῦ ἀνταποδίδει τήν ἀγάπη. Τόν ἀγαπᾶς διότι ἀγαπᾶς τόν Χριστό καί ξέρεις ὅτι αὐτό θέλει Ἐκεῖνος: Νά ἀγαπᾶς τούς πάντες χωρίς νά ζητᾶς ἀνταπόδοση στήν ἀγάπη σου.
Στόν ἔρωτα, ὅπως καί στή φιλία ζητιέται ἡ ἀνταπόδοση, γι’ αυτό καί δέν εἶναι τέλειες μορφές ἀγάπης. Τό νά ἀγαπᾶς τόν ἄλλο ὡς εἰκόνα Χριστοῦ, ἀνεξάρτητα ἄν ὁ ἄλλος σ’ ἀγαπάει ἤ δέν σ’ ἀγαπάει, αὐτή εἶναι ἡ σωστή μορφή, ἡ τέλεια μορφή ἀγάπης. Οἱ ἄλλες «ἀγάπες» εἶναι πιό πολύ μιά δοσοληψία. Σ’ αὐτές οἱ ἄνθρωποι δίνουν ἀλλά καί παίρνουν. Ὅταν δέν τά βροῦν σ’ αὐτήν τήν δοσοληψία χωρίζουν, κρυώνουν οἱ καρδιές καί μποροῦν νά φτάσουν ὥς τό ἀβυσσαλέο μίσος. Καί ἐκεῖ πού ἦταν «τρελοί ἀπό ἀγάπη» κάνει κιμά ὁ ἕνας τόν ἄλλον.
Οἱ σύγχρονοι μελετητές τῆς ἀνθρώπινης ψυχῆς, συμφωνόντας μέ τούς Ἁγίους Πατέρες μᾶς διδάσκουν ὅτι κάθε ἁμαρτία ἀφήνει ἴχνη. Κάθε βίωμα ἀφήνει ἴχνη στήν ψυχή τοῦ ἀνθρώπου. Εἰδικά αὐτό τό βίωμα τῆς ἀποτυχημένης ἐρωτικῆς σχέσης, μέ ὅλους τούς ἐσωτερικούς κραδασμούς πού συνεπάγεται, ἀφήνει ἕνα πάρα πολύ βαθύ βίωμα στήν ψυχή. Καί πολλές φορές οἱ κοπέλες ἤ τ’ ἀγόρια, λέει ἐδῶ ὁ Πατήρ Σαράντης, θά θυμοῦνται μιά παλιά ἐντός εἰσαγωγικῶν «ἄτυχη ἐρωτική τους σχέση καί (θά) χαίρονται γιά τίς ὅμορφες στιγμές τοῦ παρελθόντος ἀλλά καί βαρύτατα (θά) μελαγχολοῦν γιά τήν ἀτυχή κατάληξη».
Νομίζω ὅτι ὅλη αὐτή ἡ αὔξηση τῶν «ψυχολογικῶν», πού ἔχουμε στήν ἐποχή μας, ὄχι κατά ἀποκλειστικότητα, ἀλλά κατά ἕνα μεγάλο μέρος, ὀφείλεται σ’ αὐτό, στίς ἀποτυχημένες σχέσεις. Σ΄ αὐτές πού στήν ἐποχή μας ὡραιοποίηθηκαν καί ἔγιναν πολλές, συσσωρεύοντας στά θύματά τους μελαγχολία πού καταλήγει στήν ὑπαρξιακή ἀναπηρία γιά τήν ὁποία ἤδη μιλήσαμε: Στήν ἀνικανότητα τοῦ νά μήν μποροῦν πιά νά ἀγαποῦν. Φτάνουν στό μίσος γιά τό ἄλλο φύλο. Αὐτό ἀκριβῶς ἔλεγε ὁ μεγάλος Ντοστογιέφσκι εἶναι ἡ κόλαση: «Κόλαση εἶναι τό μαρτύριο τοῦ νά μήν μπορεῖς πιά νά ἀγαπᾶς».
Βέβαια μέσα στήν Ἐκκλησία μέ τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ -αὐτό εἶναι τό παρήγορο- ἄν μετανοήσει ὁ ἄνθρωπος, ἡ ψυχή του σιγά – σιγά βρίσκει πάλι τήν δύναμη νά ζήση. Γιατί εἶναι μιά νέκρωση τῆς ψυχῆς αὐτό, αὐτή ἡ ἁμαρτία, ὅπως καί κάθε ἁμαρτία. Ἀλλά εἰδικά αὐτή ἡ ἁμαρτία, ἡ κατ’ ἐξακολούθηση πορνεία εἶναι μιά βαριά νέκρωση.
- Πῶς τό λέμε αὐτό; Πῶς τό ἐκτιμᾶμε, ἀπό πού τό τεκμαίρουμε;
- Ἀπό τό πόσο κανόνα βάζουν οἱ Ἅγιοι Πατέρες γιά αὐτήν τήν ἁμαρτία. Τό ἔχω πεῖ καί ἄλλη φορά, ὅτι τά ἐπιτίμια γιά αὐτή τήν ἁμαρτία, ἀπό τήν στιγμή πού κανείς θά μετανοήση -δηλαδή θά σταματήσει νά ἁμαρτάνει- εἶναι σύμφωνα μέ τούς Ἁγίους Πατέρες τρία μέ ὀκτώ χρόνια. Δηλαδή τόσο χρόνο χρειάζεται ἡ ψυχή γιά νά μπορέσει νά λειτουργήσει σωστά καί νά μπορέσει νά κοινωνήσει ὁ ἄνθρωπος. Ἀλλιῶς δέν τόν ὡφελεῖ ἡ Θεία Κοινωνία. Μᾶλλον τόν βλάπτει.
Ὅλοι αὐτοί οἱ ὁποῖοι ἀμνηστεύουνε τίς ἐλεύθερες σχέσεις κάνουν ἔγκλημα, μεγάλο ἔγκλημα. Καί μπορεῖ νά εἶναι καί Πνευματικοί, πού σοῦ λένε: «δέν πειράζει νά νηστέψεις σαράντα μέρες καί νά κοινωνήσεις». Δέν εἶναι σωστό· δηλαδή δέν ὠφελεῖται αὐτός ὁ ἄνθρωπος, γιατί εἶναι τελείως ἔξω ἀπό τίς ἰατρικές θεραπευτικές προδιαγραφές τῶν Πατέρων μας, οἱ ὁποῖοι ἦταν γιατροί τῆς ψυχῆς καί ξέρανε πολύ καλά πόσο χρόνο χρειάζεται μιά ψυχή γιά νά γίνει ἱκανή νά δεχτεῖ τήν Θεία Κοινωνία.
Τό ἐπιτίμιο δέν εἶναι τιμωρία. Εἶναι ὁ χρόνος, πού χρειάζεται ὁ ἄνθρωπος γιά νά ἐπανέλθει στήν πνευματική ὑγεία. Ὅπως ἕνας πού παθαίνει ἕνα βαρύ αὐτοκινητιστικό δυστύχημα χρειάζεται μερικές φορές ἕνα χρόνο ἤ καί παραπάνω γιά νά ἀποκατασταθεῖ -κι ἄν ἀποκατασταθεῖ πλήρως καί δέν τοῦ μείνει καί κάποια ἀναπηρία- ἔτσι καί στήν περίπτωση τῆς συνεχοῦς πορνείας πού τήν βαπτίσαμε «ὁλοκληρωμένη σχέση».
Ὁ κόσμος λοιπόν ἔχει ἐναλλασσόμενες τοποθετήσεις. Ἀλλά ἡ Ἐκκλησία, ὁ Χριστός δηλαδή, ἔχει πάντα τήν ἴδια καί σταθερή τοποθέτηση. Γιατί ὁ Χριστός εἶναι, χτές καί σήμερα ὁ Αὐτός καί εἰς τούς αἰῶνες. Ποτέ ὅμως δέν καταπίεσε τά μέλη της ἡ Ἐκκλησία, ὥστε νά τηρήσουνε τίς προδιαγραφές τοῦ Θεοῦ. Μία ἀπό τίς προδιαγραφές τοῦ Θεοῦ γιά τόν ἄνθρωπο εἶναι καί ἡ ἁγνότητα γιά τήν ὁποία τώρα μιλᾶμε. Ὁ Θεός δέν καταπιέζει κανέναν οὔτε τόν ἀναγκάζει νά κινηθεῖ σύμφωνα μέ τίς προδιαγραφές Του. Ὅταν ὅμως ὁ ἄνθρωπος δέν κινεῖται μέσα σ’ αὐτές, τότε ζημιώνεται φοβερά, δηλ. πεθαίνει ὑπαρξιακά. Ἡ ὑπαρξιακή του ἀνάσταση –εὐτυχῶς ὑπάρχει ὅσο ὁ ἄνθρωπος εἶναι σ’ αὐτήν τήν ζωή- εἶναι ἡ εἰλικρινής μετάνοια.
Ὅταν ἔπεσε ὁ Ἑωσφόρος συμπαρέσυρε πάρα πολλούς Ἀγγέλους μαζί του στήν πτώση. Δημιουργήθηκε ἔτσι τό τάγμα τῶν δαιμόνων. Αὐτοί εἶναι ξεπεσμένοι Ἄγγελοι, μέ ἀρχηγό τόν πάλαι ποτέ ὑπέρκαλο Ἀρχάγγελο τόν Ἑωσφόρο. Ὁ Θεός σέ ἀντικατάσταση ὅλων τῶν Ἀγγέλων πού ἔπεσαν, ἔφτιαξε τόν ἄνθρωπο καί τόν προίκισε μέ τήν εἰκόνα του. Τοῦ ἔδωσε μάλιστα κάτι παραπάνω ἀπό τούς Ἀγγέλους. Τοῦ ἔδωσε τό σῶμα, τό ὁποῖο δέν τό ἔχουνε οἱ Ἄγγελοι.
Σ’ αὐτό ὑπερτεροῦμε. Οἱ Ἄγγελοι ἔχουν νοῦ, ἔχουν τό κατ’ εἰκόνα τοῦ Θεοῦ καί αὐτοί, ἀλλά δέν ἔχουν σῶμα. Σέ μᾶς τό κατ’ εἰκόνα εἶναι πληρέστερο, εἴμαστε τελειότεροι γιατί συνδέουμε τήν πνευματική μέ τήν ὑλική φύση. Τούς Ἀγγέλους καί τήν ὑλη. Οἱ Ἀγγελοι εἶναι ἄυλοι, μόνο πνεῦμα. Ὁ ἄνθρωπος ἔχει μέσα του καί τά δυό στοιχεῖα, ἔχει καί τό πνεῦμα, ἔχει καί τήν ὕλη. Αὐτό τό νέο δημιούργημα τοῦ Θεοῦ, τό φθόνησε ὁ Ἑωσφόρος, τόν ζήλεψε τόν ἄνθρωπο. Γιά αὐτό καί ἔκανε τό πᾶν γιά νά τόν παρασύρει μακριά ἀπό τό Θεό καί τελικά τά κατάφερε. Ἔτσι ἔσπρωξε τούς ἀνθρώπους στήν πτώση, στήν ἁμαρτία. Συνεχίζει μάλιστα καί τώρα νά μᾶς φθονεῖ. Προσπαθεῖ κάθε γενιά, εἰ δυνατόν καί κάθε ἄνθρωπο νά τούς ἀποκόψει ἀπό τόν Θεό.
Ἀπό τήν ἄλλη μεριά ἔχουμε τόν Χριστό μας, ὁ Ὁποῖος πάρα πολύ μᾶς πονάει καί πάρα πολύ μᾶς ἀγαπᾶει. Ἔφτασε στό σημεῖο νά πεθάνει γιά μᾶς, γιά νά μᾶς ἐπαναφέρει στήν κοινωνία Του, στήν Ἐκκλησία Του, πού εἶναι ἡ Ἁγία Τριάδα. Πέθανε γιά νά μᾶς ξαναεισαγάγει στήν πρώτη Ἐκκλησία στήν Ὁποία μᾶς εἶχε βάλει ἐξ ἀρχῆς, ἀπό τήν Ὁποία ἐμεῖς φύγαμε, ἀποσκιρτήσαμε.
Ἡ φυσιολογική ζωή, ἡ χριστοφυσιολογία μας εἶναι τό νά ζήσουμε ὅπως ὁ Χριστός, δηλ. «ἐν παρθενίᾳ» ἤ ὅταν ὑπάρχει ἀδυναμία τό νά ζήσουμε «ἐν σωφροσύνῃ ἐρχόμενοι εἰς γάμου κοινωνίαν». Ἡ παρθενία βεβαίως εἶναι τό ἀνώτερο. Εἶναι τό νά μοιάσουμε ἀπό αὐτήν τήν ζωή στούς Ἀγγέλους. Τό νά ζήσουμε ἀπό τώρα, αὐτό πού θά ζήσουμε μετά θάνατο. Διότι στήν ἄλλη ζωή δέν θά ὑπάρχει γάμος. Αὐτό εἶναι τό ἄριστο.
Ὅταν ὅμως ὑπάρχει ἀδυναμία τότε ὁ Θεός δίνει αὐτή «τήν συγγνώμη στό πάθος» τοῦ ἀνθρώπου, πού λέγεται γάμος. Γιά αὐτό στήν Ἐκκλησία ἀναγνωρίζεται ἕνας γάμος. Ἕνας καί μοναδικός, δέν ὑπάρχει δεύτερος γάμος. Γιατί, εἴπαμε, εἴμαστε φτιαγμένοι νά λειτουργήσουμε εἴτε παρθενικά, εἴτε μονογαμικά. Αὐτό πού λέμε δεύτερος γάμος εἶναι μία εὐλογία, πού παίρνουν αὐτοί οἱ ὁποῖοι, ἀπό μεγάλη ἀδυναμία, συνάπτουν δεύτερη σχέση, γιά νά μήν εἶναι ἔτσι, τελείως στήν παρανομία καί στήν πορνεία. Κατ’ οἰκονομία τό κάνει ἡ Ἐκκλησία.
Ὅταν ὁ ἄνθρωπος δέν τηρήσει αὐτήν τήν χριστοφυσιολογία, τότε γεμίζει μέ στεναχώριες, μελαγχολίες, ἄγχη, φοβίες, ἀνασφάλειες καί -προσέξτε αὐτό τό τελευταῖο- ἀπροθυμία γιά καινούργιες σχέσεις. Πλέον ὁ ἄνθρωπος ἀρχίζει νά φοβᾶται. Καί σοῦ λέει:« αὐτό πού ἔπαθα θά τό ξαναπάθω». Ἐν τῷ μεταξύ περνοῦν καί τά χρόνια, αὐξάνει -ὑπερτερεῖ- ἡ λογική σέ σχέση μέ τό συναίσθημα καί ὁ ἄνθρωπος πολύ δύσκολα ἀποφασίζει νά φτάσει στόν γάμο. Ὅταν καταφέρουν τελικά νά φτάσουν, ὅλα αὐτά τά προβλήματα πού ὑπῆρχαν πρίν, τώρα μεταφέρονται μέσα στόν γάμο. Ὅλες αὐτές οἱ προγαμιαῖες ἁμαρτωλές ἐμπειρίες ἐπίσης μεταφέρονται μέσα στό γάμο. Ἔτσι ὅταν κάποιος δέν ἔχει μετανοήσει ἀληθινά, δέν ἔχει φόβο Θεοῦ, πολύ εὔκολα -μέ τίς πρῶτες δυσκολίες- διασπᾶ τά εὐλογημένα δεσμά. Ἐξ οὗ καί τά πάρα πολλά διαζύγια.
Ἔλεγε ἕνας σύγχρονος κληρικός ὅτι πλέον στήν Ἐκκλησία δέν πρέπει νά ἔχουμε «γραφεῖο γάμων». Θά πρέπει νά ἀντικαταστήσουμε τήν ἔνδειξη στήν πόρτα καί νά βάλουμε τήν ταμπέλα «γραφεῖο διαζυγίων», ἀφοῦ τά διαζύγια τείνουν νά ξεπεράσουν τούς γάμους (ἄν δέν τούς ἔχουν ἤδη ξεπεράσει). Βέβαια ὅλη αὐτή ἡ κατάσταση τῶν ἐλεύθερων σχέσεων ἔχει συμπορευόμενο καί τό γεγονός ὅτι αὐτοί οἱ ἄνθρωποι πολλές φορές σκοτώνουν καί τά παιδιά πού θά προκύψουν, κάνουν ἔκτρωση δηλαδή, ἕνα ἄλλο μεγάλο ἔγκλημα ἀπό τόν κόσμο ὅλης αὐτῆς τῆς παρανομίας.
Τό γεγονός αὐτό ἔχει καί ἕνα θετικό ἔλεγε ὁ Γέρων Παΐσιος: Οἱ Χριστιανικές οἰκογένειες πού δέν καταστρέφονται μέ τίς ἐλεύθερες σχέσεις, οὔτε σκοτώνουν τά παιδιά τους, ἀντίθετα κάνουν κατά κανόνα πολλά παιδιά, τελικά κυριαρχοῦν. Προάγουν τό καλό, προάγονται μέσα στήν κοινωνία καί βγαίνει μιά καινούργια γενιά πού εἶναι ὑγιής πνευματικά.
Ἀλλά φοβᾶμαι ὅτι καί πολλοί πού λέγονται Χριστιανοί γονεῖς, δέν τό ἔχουν ἀπολύτως ξεκαθαρίσει μέσα τους αὐτό τό θέμα γιά τό πόση ἀξία ἔχει ἡ ἁγνότητα. Καί οἱ λεγόμενες Χριστιανικές οἰκογένειες δέν λένε στά παιδιά τους τήν ἀλήθεια. Γι’ αὐτό καί τόσους χιλιάδες νέους πού εἴχαμε στήν προηγούμενη γενιά στό Κατηχητικό, τώρα τούς ἔχουμε σάν ἀποτυχημένους γονεῖς. Τά παιδιά αὐτῶν τῶν γονέων δέν εἶναι καθόλου στήν Ἐκκλησία καί ἀναρωτιέται κάποιος πῶς συνέβη αὐτό ἀφοῦ ὅλοι αὐτοί πηγαίνανε στά Κατηχητικά.
Ὅλοι αὐτοί ἀκούγανε κηρύγματα, ἦταν στίς χορωδίες, ἦτανε σέ συλλόγους ἀθλητικούς πού φτιάχνουν οἱ Ἐκκλησίες ἤ χορευτικά γιά δημοτικούς χορούς κ.λ.π. Καί σήμερα τά κάνουν αὐτά οἱ ἐνορίες ἴσως μερικές φορές εἰς βάρος τοῦ κύριου ἔργου τους πού εἶναι ἡ κάθαρση, ὁ φωτισμός καί ἡ θέωση τῶν μελῶν τους διά τοῦ κηρύγματος-ὀρθόδοξης ἀσκητικῆς καί τῶν Μυστηρίων. Τί συμβαίνει;
- Γιατί τά παιδιά τόσων «χριστιανῶν» γονέων δέν τούς ἀκολούθησαν καί σήμερα εἶναι ἐκτός τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς;
- Μέχρι τά δεκαπέντε ἤ μέχρι τά δεκαοχτώ, σοῦ λέει ἡ μητέρα, μετά πάει τό παιδί τό ἔχασα.
-Γιατί; Δέν ξέρω ἄν τό ἔχετε ἀναρωτηθεῖ…
Τό πιό –πιστεύω- πιθανό εἶναι ὅτι δέν ἔζησαν τά παιδιά τόν Χριστό. Γιατί δέν Τόν ἔζησαν οἱ γονεῖς. Καί δέν Τόν ἔζησαν διότι τούς δόθηκε ἕνας ἐκκοσμικευμένος, μή ἀσκητικός Χριστιανισμός ἤ ἐκεῖνοι δέν θέλησαν νά ζήσουν τόν ἀληθινό Χριστιανισμό. Προσπάθησαν νά συμβιβάσουν τά ἀσυμβίβαστα: κοσμική ζωή καί Χριστό. Αὐτό ὅμως εἶναι ἀδύνατο. Ὁ Χριστός εἶναι ἀπόλυτος, σέ θέλει ἑκατό τοῖς ἑκατό. Δέν σέ θέλει μισό-μισό ἤ ἐνενήντα ἑννιά τοῖς ἑκατό. Σέ θέλει ἑκατό τοῖς ἑκατό. Πρέπει νά σέ ἔχει ἑκατό τοῖς ἑκατό δικό Του. Πρέπει καί σύ νά Τόν ἔχεις ἑκατό τοῖς ἑκατό καί νά Τόν ὁμολογεῖς ἑκατό τοῖς ἑκατό, ὅπως αὐτός ὁ πρώην τυφλός. Ἀλλιῶς ἄν δέν Τόν ὁμολογεῖς μέ τή ζωή καί μέ τό λόγο σου, ἐνῷ βλέπεις ὅτι Αὐτός εἶναι ἡ Ἀλήθεια, τότε Τόν χάνεις.
Πόσες φορές ἔχω ἀκούσει γιά ἡλικιωμένους ἀνθρώπους οἱ ὁποῖοι ἔχουν παρεκκλίνει πνευματικά. Ἐνῶ ἤτανε πάρα πολύ ζηλωτές, πηγαίνανε συνέχεια στήν Ἐκκλησία, στά νιάτα τους… Φτάσανε στά γεράματά τους νά υἱοθετήσουν αὐτές τίς ἀπόψεις: Περί ἐλευθέρων σχέσεων κ.λ.π. Καί σοῦ λέει: «ἄστα τά παιδιά». Ἤ ἀκόμη τραγικώτερο καί οἱ ἴδιοι νά ἐπιδιώκουν νά κάνουν σχέσεις σέ μεγάλη ἡλικία.
Λές:
- Μά γιατί, πῶς χάλασε ἔτσι αὐτός ὁ ἄνθρωπος; ἔτσι ξαφνικά χάλασε;
- Ὄχι. Εἶναι, ὅπως λέει ἕνας γέροντας, ἡ τεχνική τοῦ διαβόλου. Παίρνει μιά μικρή κλωστή ἀπό ἐδῶ (ἀπό τήν ἄκρη τοῦ μανικιοῦ) καί τραβάει σιγά – σιγά. Στό τέλος σοῦ ξηλώνει ὅλο τό πλεκτό σου καί μένεις χωρίς ροῦχο. Ἔτσι ὁ διάβολος δουλεύει. Μέ πολύ μέθοδο καί μέ πολύ ἐπιμονή καί ὑπομονή. Ἔτσι μπορεῖ γιά χρόνια νά εἶναι δίπλα σου καί νά σέ δουλεύει «ψιλό γαζί». Σιγά-σιγά σέ διαφθείρει καί σέ δηλητηριάζει. Φτάνεις μετά νά πιεῖς μεγάλη ποσότητα ἀπό τό δηλητήριο καί νά μήν αἰσθάνεσαι τίποτε. Αὐτό συνέβη στό βιολογικό ἐπίπεδο μέ τόν βασιλιά Μυθριδάτη, ὁ ὁποῖος ἔπαιρνε κάθε μέρα λίγο δηλητήριο γιά νά τό συνηθίσει, ἐπειδή φοβόταν ὅτι θά τόν δηλητηριάσουν. Τελικά ἔφτασε νά πίνει μεγάλες ποσότητες δηλητηρίου καί νά μήν παθαίνει τίποτα. Μήπως κάπως ἔτσι μερικές φορές τήν παθαίνουμε καί ἐμεῖς; οἱ λεγόμενοι Χριστιανοί.
Ξέρετε, τό μεγάλο κακό τῆς δηλητηρίασης τῶν ψυχῶν τῶν ἀνθρώπων, στήν ἐποχή μας γίνεται ἀπό τήν τηλεόραση. Γίνεται γενικά ἀπό ὅλα τά μέσα μαζικῆς ἐνημέρωσης, ἀλλά πιό πολύ ἀπό τήν τηλεόραση. Πλέον οἱ βάρβαροι δέν εἶναι ἔξω ἀπό τά σπίτια μας, εἶναι μές στά σπίτια μας. Καί μάλιστα μέσα στίς παιδικές ψυχές, ὅπου εἰσβάλουν διά τῆς μικρῆς ὀθόνης τῆς τηλεόρασης καί τῶν ἄλλων ἠλεκτρονικῶν μέσων (τοῦ ἠλεκτρονικοῦ ὑπολογιστῆ, τῶν ἠλεκτρονικῶν παιγνιδιῶν).
Μού εἶχε κάνει ἐντύπωση καί τό εἶχα ἀναρτήσει στήν ἱστοσελίδα μας: Ἕνα παιδάκι πού ἔβλεπε τήν μαμά του νά θυμιάζει καθημερινά θέλησε νά τήν μιμηθεῖ, ὅπως συνήθως συμβαίνει μέ τά παιδιά τά ὁποῖα ἀντιγράφουν σέ ὅλα τούς γονεῖς. Πῆρε κι αὐτό ἕνα ἀντικείμενο, σάν θυμιατό καί ἔκανε καί αὐτό ὅτι θυμιάζει. Μιά μέρα ἡ μητέρα του δέν θύμιασε καί τό παιδάκι εἶχε πάρει τό θυμιατό καί ἔκανε πώς θυμιάζει. Θυμίασε ὅλο τό σπίτι ἐκτός ἀπό τήν γωνιά πού ἤτανε ἡ τηλεόραση. Τοῦ λέει ἡ μαμά του:
- Γιατί παιδί μου ἐκεῖ δέν θυμιάζεις;
- Καλά ἐκεῖ δέν βλέπεις; λέει τό παιδάκι.
- Τί νά δῶ; λέει ἡ μητέρα.
- Νά ἐκεῖ εἶναι αὐτός ὁ κύριος, πού κάθεται πάνω στήν τηλεόραση, ἕνας ἄνθρωπος μαῦρος μέ δύο κέρατα, ὁ ὁποῖος δέν μ’ ἀφήνει νά θυμιάσω!
Ἐπάνω στήν τηλεόραση καθόταν ὁ «ἔξω ἀπό ἐδῶ». Καί δέν ἐπέτρεπε στό παιδί νά θυμιάσει. Καταλάβατε τί ζημιά γίνεται; Αὐτό τό γεγονός εἶναι ἐπαλήθευση αὐτοῦ, πού ἔλεγε ὁ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός: Θά ἔλθει καιρός πού ὁ διάβολος θά εἶναι μέσα σ΄ ἕνα κουτί (τήν τηλεόραση) καί τά κέρατά του (κεραῖες) θά εἶναι πάνω στά κεραμίδια. Τό λέω αὐτό διότι μᾶς κάνουν συστηματική πλύση ἐγκεφάλου, χωρίς νά τό καταλαβαίνουμε καί μάλιστα τήν ὥρα πού χαλαρώνουμε, ὁπότε εἴμαστε καί παθητικοί-πολύ δεκτικοί. Γιατί βέβαια μπροστά στήν τηλεόραση δέν εἶσαι μέ τό κουστούμι σου καί ἔτσι «πάνοπλος» ἄς ποῦμε. Εἶσαι μέ τίς πυτζάμες ἐνδεχομένως, μέ τίς παντόφλες σου καί εἶσαι εὔκολος στό νά δεχτεῖς ὅ,τι σοῦ σερβίρουνε.
Πρόσφατα ἔβλεπα, δέν το’ ξερα ὅτι ὑπάρχει καί τέτοια ἐκπομπή μέ τίτλο: «Ἡ οἰκογένεια βλάπτει». Δέν εἶδα τήν ἐκπομπή στήν τηλεόραση, ἀλλά εἶδα τόν τίτλο της καί λέω: γιά κοίτα ἐκεῖ φτάσαμε;
Δηλαδή γίνεται πλέον συστηματική προσπάθεια, νά διαλυθεῖ ἡ οἰκογένεια μέσα ἀπό τήν τηλεόραση. Καί μόνο ὁ τίτλος εἶναι πολύ κατατοπιστικός γιά τό ποῦ θέλουν νά μᾶς πᾶνε. Καί ἀπό κάτω σάν ἐπεξήγηση τοῦ τίτλου τό πρόγραμμα ἔγραφε ὅτι αὐτή ἡ ἐκπομπή εἶναι χιουμοριστική. Δηλαδή μᾶς περνᾶνε τό δηλητήριο μέ τό χαπάκι τοῦ νά γελάσουμε λιγάκι.
- Νά γελάσεις μέ τί;
- Μέ τήν ἁμαρτία, μέ αὐτό πού ἀπαξιώνει τ’ ὄνομα τοῦ Θεοῦ καί τίς πανάγιες Ἐντολές Του.
«Ὅσοι ἀφελῶς ἀμνηστεύουνε τίς προγαμιαῖες σχέσεις, ἀσφαλῶς δέν ἔχουν ἀγάπη καί κατανόηση στήν νέα γενιά. Καί τό κάνουν αὐτό ἐν ὀνόματι τῆς ἀγάπης καί τῆς κατανόησης». Ἐδῶ εἶναι τό τραγικό. Ὅπως καί οἱ Φαρισαῖοι τοῦ σημερινοῦ Εὐαγγελίου. Ἐν ὀνόματι τῆς ἀλήθειας κυνηγοῦσαν τόν Χριστό. Τάχατες ὅτι ὁ Χριστός παρέβαινε τό Σάββατο. «Παρανομεῖ» ὁ Χριστός, θεραπεύοντας τά Σάββατα, ὁπότε Τόν κυνηγᾶμε. Καί σήμερα ἐν ὀνόματι τῆς δῆθεν ἀγάπης στήν νέα γενιά, σοῦ λέει: «ἄστα τά παιδιά νά κάνουν ὅ,τι θέλουνε».
- Εἶναι ἀγάπη ὅμως αὐτό;
- Δέν εἶναι καθόλου ἀγάπη. Ὅταν ὁ ἄλλος γκρεμίζεται εἶναι ἀγάπη νά τοῦ πεῖς: «καλά κάνεις»; Γιά νά μήν τόν στεναχωρήσεις; Γιά νά μήν τόν ἀνακόψεις ἀπό τήν πορεία του;
- Ὄχι, πρέπει νά τόν στεναχωρήσεις. Νά τοῦ πεῖς ὅτι μετά ἀπό ἐκεῖ εἶναι τό χάος. Ἐκεῖ πού πᾶς εἶναι ἡ καταστροφή σου.
Οἱ γονεῖς πιέζουν τά παιδιά· εἶναι καί αὐτό ἕνα ἄλλο λάθος. Ἀπ’ τήν μιά τά πιέζουν νά παντρευτοῦνε καί ἀπ’ τήν ἄλλη τά ἐμποδίζουν νά παντρευτοῦν. Τό ἔχω δεῖ πολλές φορές καί αὐτό τό σχιζοφρενικό. Ἀπ’ τήν μιά σοῦ λέει: «Ἄστο τό παιδί, καλόγερο θά τό κάνεις; Μακριά ἀπ’ τόν Πάτερ Σάββα, ἄς ποῦμε. Λοιπόν ναί, γιατί εἶναι πολύ αὐστηρός καί … τί…νά τό κάνει καλόγερο τό παιδί; Τό παιδί πρέπει νά παντρευτεῖ». Ἀπ’ τήν ἄλλη, ὅταν τά παιδιά θέλουν νά παντρευτοῦνε τοῦ λένε: «Ὄχι ἀκόμη δέν εἶσαι ἕτοιμος».
- Γιατί;
- Γιατί δέν ἔχεις ἀκόμα χρήματα,… δέν ἔχεις φτιάξει τό σπίτι,… δέν ἔχεις πάρει τό πτυχίο, …τό μεταπτυχιακό,… τό διδακτορικό δέν ξέρω τί ἄλλο.
Σοῦ λέει τότε τό παιδί: «Τί νά κάνω; θά συζήσουμε μέχρι νά μᾶς ἐπιτρέψουνε νά παντρευτοῦμε». Σπρώχνουν ἔτσι οἱ ἴδιοι οἱ γονεῖς τά παιδιά στήν ἁμαρτία καί τό πρόβλημά τους μόνο εἶναι, πού δέν ἔχουν τά παιδιά «τακτοποιηθεῖ». Μά πῶς νά «τακτοποιηθοῦνε» ἀφοῦ ἐσύ τά ἐμποδίζεις.
Τό ὅτι τό παιδί δέν κοινωνάει, τό ὅτι δέν εἶναι ἀπένταντι στό Θεό ἐντάξει, αὐτό δέν τούς νοιάζει. Τό πρόβλημά τους εἶναι ὅτι ἀκόμη δέν ἔχουν τά ἀπαραίτητα χρήματα γιά νά κάνουν τό μεγάλο γλέντι, πού πρέπει νά κάνουνε τήν ἡμέρα τοῦ γάμου… Καί τό σπίτι,… Καί τί θά πεῖ ὁ κόσμος ἄμα παντρευτοῦνε ἔτσι καί σέ τέτοια νεαρή ἡλικία… Ἐνῶ ὁ ἱερός Χρυσόστομος λέει συμβουλευτικά στούς γονείς: «νά τά ἀρραβωνιάζεις τά παιδιά σου πρίν τό στρατό», ἀναφερόμενος στ’ ἀγόρια. «Πρίν τό στρατό», δηλαδή πρίν τά δεκαοχτῶ ὥστε ὁ νέος νά ἔχει μία συγκράτηση. Νά μήν πέσει στήν ἁμαρτία ὅσο εἶναι στόν στρατό. Βλέπετε πόσο οἱ Πατέρες εἶναι προσεκτικοί σ’ αὐτό τό θέμα τῆς καθαρότητας.
Ἄν κανείς τραυματιστεῖ καί χάσει τήν ἁγνότητά του, τό τραῦμα αὐτό εἶναι πολύ βαθύ καί θά ἐπιφέρει συγκλονιστικές ἀλλαγές σ’ ὅλη του τήν ὕπαρξη· θά γίνει ἐπιρρεπής πρός τό κακό.
Νά σᾶς πῶ καί τό ἄλλο. Σιγά- σιγά ἔτσι ὅπως πᾶμε δέν θά ἔχουμε ἱερεῖς. Διότι γιά νά γίνει κάποιος ἱερέας θά πρέπει νά εἶναι ἁγνός. Ἄν, βέβαια δέν ἔχεις ἱερέα δέν μπορεῖς καί νά σωθεῖς. Γιατί δέν θά ἔχεις μυστήρια. Ἐάν γιά νά κοινωνήσεις θά πρέπει νά κάνεις διακόσια χιλιόμετρα, γιά σκεφτεῖτε πόσο εὔκολο θά ’ναι. Δέν μπορεῖ νά γίνει ἕνας ἱερέας ὅταν ἔχει πέσει σέ πορνεία. Δέν ἐπιτρέπεται, διότι ὁ ἱερέας εἶναι ἕνα σκεῦος πού δίνεται στόν Θεό.
- Μά, θά πεῖς, τό παιδί ἔκανε μέν ἁμαρτία ἀλλά ἐξομολογήθηκε, μετάνιωσε…
- Ὅμως ἔχει σπάσει τό σκεῦος…
- Μά θά μοῦ πεῖς ὅτι μπορεῖ νά ξανακολήσει,
- Τό ξανακολάει ἡ Θεία Χάρη ἀλλά δέν πάει, δέν ταιριάζει νά τό δώσεις αὐτό στό Θεό. Ὅπως ὅταν ἔχεις ἕναν ξένο στό σπίτι σου, δέν θά τόν κεράσεις μέ ἕνα ποτήρι σπασμένο καί κολλημένο. Θά διαλέξεις τό καλύτερο ποτήρι γιά νά τοῦ προσφέρεις τό κέρασμά σου. Ἔτσι καί στό Θεό δίνουμε αὐτό πού εἶναι τό τέλειο, τό ἀκέραιο.
Ὁ διάβολος ἔχει ἐξαπολύσει, ἔχει ρίξει θά λέγαμε ὅλες του τίς δυνάμεις, ὥστε νά μήν ὑπάρχουν ἁγνοί νέοι καί ἁγνές νέες. Γιατί καί νέες χρειάζονται ἁγνές. Δέν μπορεῖ νά γίνει μία κοπέλα πρεσβυτέρα, ἄν δέν εἶναι ἁγνή. Δέν μπορεῖ, δέν ἐπιτρέπεται γιά νά γίνει ἕνα μέ τόν ἱερέα ἄν δέν εἶναι παρθένος.
Μοῦ ἔλεγε ἕνας ἐπίσκοπος, ἔχω τριάντα- τριανταπέντε νέους πού θέλουν νά γίνουν ἱερεῖς καί δέν βρίσκουν πρεσβυτέρες. Εἶναι τραγικό αὐτο. Δέν βρίσκουν ἁγνές κοπέλες νά παντρευτοῦνε νά κάνουνε οἰκογένεια καί νά μπορέσουν νά χειροτονηθοῦν. Βλέπετε πόσο βαθύ εἶναι τό πρόβλημα. Γι΄αυτό σᾶς παρακαλῶ ἐσεῖς πού ἔχετε παιδάκια νά τά προσέξετε πάρα πολύ. Καί τ’ ἀγόρια καί τά κοριτσάκια. Νά φυλαχτοῦν ἁγνά καί καθαρά. Εἶναι ἀπ’ τίς κύριες φροντίδες τῶν γονιῶν αὐτό.
Γιά νά προφυλάξει τά παιδιά ἀπό τήν ἀκολασία, τό πρῶτο πού πρέπει νά κάνει ὁ γονιός, εἶναι νά πετάξει τήν τηλεόραση. Δυστυχῶς τά παιδιά, τά κάνουν, αὐτά πού βλέπουν, μεταξύ τους. Τά πολύ μικρά παιδιά. Καί τέσσερα καί πέντε καί τρίων χρονῶν ἀκόμα. Γι’ αὐτό λέω στούς γονείς νά τά φέρνετε τά παιδιά σας ἀπό μικρά νά ἐξομολογοῦνται. Ἀπό τρίων χρονῶν, ἀπό τέσσερων γιά νά προλάβουμε ὅ,τι εἶναι δυνατόν νά προληφθεῖ.
Ἀλλά ὅταν ἐσύ ὁ γονιός τά φέρνεις μέν γιά ἐξομολόγηση καί ἀπό τήν ἄλλη ὅμως στό σπίτι ἔχεις ὅλα τά αἰσχρά, εἴτε στήν τηλεόραση, εἴτε στά περιοδικά εἴτε στό λεξιλόγιό σου καί στή ζωή σου γενικότερα, τί θά συμβεῖ; Κάποια στιγμή θά λείψεις, τό παιδί θά πάει νά ἀνοίξει καί τό περιοδικό καί τήν τηλεόραση. Δέν θέλει πολύ γιά νά δηλητηριαστεῖ. Ἡ δέ ζωή σου ὅλη τοῦ δίνει τό πρότυπο τῆς μή ἁγνότητας καί τῆς μή καθαρότητος.
Βέβαια, θά πεῖς, τί θά κάνουμε; Θά κάνουμε, ἔτσι, μιά ἀσποστείρωση στό περιβάλλον μας; Καί μπορεῖς νά τό κάνεις; Νά τό βάλεις τό παιδί σέ μία φυλακή; Μετά θά βγεῖ ἔξω θά τά δεῖ ἔξω.
- Ναί, ἀλλά ἄλλο εἶναι νά τά ’χεις μέσ’ τό σπίτι καί ἄλλο νά τό δεῖ ἔξω. Γιατί μέσ’ το σπίτι μέχρι νά βγεῖ ἔξω θά ἔχει πάρει τίς ἄμυνές του. Θά ἔχει ἀποκτήσει τά ἀντισώματα. Ἄν ὅμως οἱ ἐχθροί εἶναι μέσ’ τό σπίτι, τότε δέν ἔχει καθόλου ἀντισώματα. Διότι τό παιδί σκέφτεται: «ἀφοῦ τό ἐγκρίνει ἡ μαμά καί ὁ μπαμπάς – πού γιά τό παιδί εἶναι ὁ Θεός, ὁ πατέρας καί ἡ μητέρα εἶναι τό πρότυπο – ἄρα εἶναι καλό». Μετά τί ἀντιστάσεις θά’ χει τό παιδί; Μέ τήν πρώτη πρόκληση πού θά δεχτεῖ ἀπ’ ἔξω θά πέσει στήν ἁμαρτία.
Ἕνα ἄλλο θέμα πού θά ἤθελα νά σᾶς πῶ, εἶναι ὅτι δυστυχῶς πολλοί νέοι ἔχουν ἄγνοια. Καί σ’ αὐτό εἶμαι βέβαιος ὅτι φταῖνε οἱ μεγάλοι. Τό εἶπα λίγο προηγουμένως ὅτι δέν μιλᾶμε, δέν λέμε στούς νέους τήν ἀλήθεια. Ἀντίθετα τούς λέμε πάρα πολλά ψέματα. Ἔρχονται νέοι καί οὔτε κἄν τούς περνάει ἀπό τόν νοῦ τους νά μοῦ ποῦν ὅτι ἔχουν ἐλεύθερη σχέση. Μοῦ λένε ὅτι μαλώνω, ξέρω ἐγώ, μέ τήν μαμά μου, μέ τόν μπαμπά μου… καί ἐξαντλεῖται ἐκεῖ ἄς τό ποῦμε ἡ ἐξομολόγησή τους, μπροστά στόν Θεό.
Θά μοῦ πεῖς, τώρα Πάτερ τί κάνεις, ἀποκαλύπτεις τήν ἐξομολόγηση; Ὄχι δέν ἀποκαλύπτω. Λέω ἀνώνυμα, γενικά αὐτό πού ζῶ πάρα πολλές φορές. Καί ἄν δέν σκεφτῶ ἐγώ νά τούς ρωτήσω μήπως ἔχεις ἐλεύθερη σχέση μπορεῖ νά μήν τό πεῖ καθόλου. Ἄν τόν/τήν ρωτήσω μοῦ λέει: Βέβαια ἔχω. Τό θεωρεῖ ἐντελῶς φυσιολογικό. Καί ὄχι μόνο τό θεωρεῖ αὐτό φυσιολογικό, ἀλλά θεωρεῖ καί τά παρά φύση πράγματα φυσιολογικά. Καί τίς διαστροφές μέσα στήν σχέση τίς θεωρεῖ φυσιολογικές. Καί λέει κανείς γιατί; πῶς φτάσαμε ἐκεῖ πέρα; Εἶναι ἀκριβῶς αὐτό, ὅτι δέν ἔχουν τήν σωστή πληροφόρηση τά παιδιά.
Ἀντίθετα ἔχουνε παραπληροφόρηση. Καί τώρα βέβαια θά τήν ἔχουν ἀπό πολύ μικρά, ἀπό τή νηπιακή ἡλικία. Γιατί ἔτσι εἶναι τά νέα παιδαγωγικά μοντέλα. Ἀπό τά νήπια νά διδάσκουμε τά παιδιά γιά τό σέξ. Καί ὄχι μόνο τό φυσιολογικό ἀλλά καί τίς διαστροφές. Διότι ὅλα θεωροῦνται ὅτι εἶναι φυσιολογικά πλέον. Καί πῶς νά τό ποῦμε πονάω. Διότι κανείς δέν διαμαρτύρεται καί δέν ἀντιστέκεται ἤ εἶναι πολύ λίγοι αὐτοί πού ἀντιστέκονται. Καί ἀφήνουμε ὅλους αὐτούς, γιά τούς ὁποίους μίλησε καί ὁ Γέροντας στό κήρυγμα, τούς ἄθεους, νά μᾶς κάνουνε κουμάντο καί ἐμεῖς ἀβασάνιστα νά τά δεχόμαστε.
Ἀλλοῦ ὅμως οἱ ἄνθρωποι ἀντιδροῦν. Στήν Ἀμερική διάβαζα, ἤδη ὑπάρχει ἕνα σχέδιο τό ὁποῖο ἔχει ὑλοποιηθεῖ, τῆς κατ’ οἰκον ἐκπαίδευσης. Ἀρκετοί ἄνθρωποι τό ἔχουν ὑιοθετήσει. Εὐχῆς ἔργο εἶναι, ἀλλά καί ἀπό μᾶς ἐξαρτᾶται, νά ’ρθει καί στήν Ἐλλάδα αὐτό. Ὅπως εἶναι τά σχολεῖα σήμερα, εἶναι τελείως ἀπαράδεκτα περιβάλλοντα, γιά νά στείλεις τά παιδιά σου ἐκεῖ πέρα. Τό χάρηκα πάρα πολύ αὐτό τό πρόγραμμα τῆς κατ’ οἶκον ἐκπαίδευσης. Μάλιστα εἶναι συνδεδεμένο καί μέ μοναστήρια· ὀρθόδοξα μοναστήρια στήν Ἀμερική ὅπου τά παιδιά πᾶνε καί κάνουν μάθημα ἐκεῖ. Καί εἶναι μιά χαρά. Φυλαγμένα. Θά πεῖς «τί σέ θερμοκήπιο θά τά βάλουμε τά παιδιά; Θά τά κλείσουμε σέ γυάλες»;
- Ὄχι, ἀλλά τουλάχιστον στήν ἀρχή χρειάζεται λίγο προστασία καί περιορισμό καί ἕνα ὑγιές μαθησιακό περιβάλλον. Ὅπως στό μωράκι σου θά τοῦ βάλεις κάγκελα στήν κούνια του, δέν θά τό ἀφήσεις νά κάνει ὅ,τι θέλει. Ἄν μεγαλώσει μετά καί ἔχει τίς ἀντιστάσεις του τότε τοῦ βγάζεις τά κάγκελα, δέν τό φοβᾶσαι.
«Τήν ἡμέρα τοῦ γάμου τους, οἱ νέοι πού ἀγωνίστηκαν νά ἐγκρατευθοῦν καί τό πέτυχαν καθώς ἠδύναντο, ἀκοῦνε τίς εὐχές καί βιώνουν τό μυστήριο ὡς τό πρῶτο μεγαλειῶδες θαῦμα στήν ζωή τους». Ναί, πολύ ὡραία φράση αὐτή: «Τό πρῶτο μεγαλειῶδες θαῦμα», τό θαῦμα τοῦ γάμου, διότι ὁ γάμος εἶναι μυστήριο. Δέν εἶναι μία κουλτουριάρικη τελετή. Δέν εἶναι μιά φολκλορική παράσταση, ὅπου θά καλέσουμε καί τούς κινηματογραφιστές, νά «πάρουνε» τήν θεατρική αὐτή παράσταση. Εἶναι μυστήριο, δηλαδή ἔρχεται τό Ἅγιο Πνεῦμα. Ἔρχεται… ἀλλά τό δεχόμαστε; Τό αἰσθανόμαστε; Εἶναι ἐρώτημα. Πόσοι τό αἰσθάνονται καί πόσες; Πόσοι προσεύχονται τήν ὥρα πού γίνεται τό μυστήριο; Πόσοι ζοῦν τό μυστήριο; Καί πόσοι τό βεβηλώνουν τό μυστήριο, ἀπ΄τήν ἄλλη μεριά.
Ἔλεγα καί ἄλλη φορά, δέν εἶναι ἀνάγκη νά ’ρθοῦν οἱ Τοῦρκοι νά μᾶς βεβηλώσουν τίς ἐκκλησίες μας, τό κάνουμε μόνοι μας πιά. Μέ τό πῶς ντύνονται, πῶς δέν ντύνονται μᾶλλον οἱ ἄνθρωποι καί πάνε ἐκεῖ νά προσευχηθοῦνε τάχατες. Ἔχει γίνει μιά κοινωνική ἐκδήλωση. Καί αὐτό τό ἀκοῦς πολλές φορές δυστυχῶς καί ἀπό ἀνθρώπους πού ὑποτίθεται εἶναι τῆς ἐκκλησίας. Καί ἕνας τέτοιος ἔλεγε, ἔξω ἀπό τήν Ἐκκλησία, ὅπου μόλις εἶχε τελειώσει τό μυστήριο τοῦ Γάμου: «τί νά κάνω Πάτερ…κοινωνικές ὑποχρεώσεις». «Ἔχω γάμο» σοῦ λέει. «Ἔχω νά πάω σέ γάμο». Τό ’χουμε κάνει κοινωνική ὑποχρέωση, μά δέν εἶναι κοινωνική ὑποχρέωση. Εἶναι μυστήριο, ὅπως εἶναι μυστήριο ἡ Θεία Κοινωνία. Ὅπως εἶναι μυστήριο τό Ἅγιο Βάπτισμα. Δηλαδή εἶναι τρόπος, προσέξτε, νά πάρεις τό Ἅγιο Πνεῦμα, αὐτό θά πεῖ μυστήριο. Νά ἔχεις μετοχή στή ζωή τοῦ Θεοῦ. Πόσοι ἀπό αὐτούς πού πᾶνε στό μυστήριο θά τό αἰσθανθοῦνε αὐτό; Ἄν δέν ἔχεις τήν στοιχειώδη καθαρότητα, τί Θεό θά πάρεις; Ὅσο Θεό παίρνει ἕνας πού πάει νά κοινωνήσει, ἀνεξομολόγητος, ἀναίσθητος. Ἐπειδή τοῦ τό ’πε ἡ μάνα του, πού δέν ξέρει καί αὐτή τί τῆς γίνεται, ἤ ἐπειδή εἶναι Μεγάλη Πέμπτη καί εἶναι γιά τό «καλό», ἤ ἐπειδή εἶναι τό Μεγάλο Σάββατο τό βράδυ πού ἐπιτρέπεται γιά ὅλους. Ποιός σοῦ εἶπε ὅτι ἐπιτρέπεται γιά ὅλους; Μεγάλο λάθος καί αὐτό.
Ὅσοι ὅμως ἔχουν λίγο φόβο Θεοῦ ἄς ἐπιδιώξουν μιά καθαρότητα, ἔστω θά ‘λεγα στοιχειώδη. Ἀκόμη καί ἄν παρασύρθηκαν σ’ αὐτές τίς σχέσεις, τουλάχιστον ἄς ἐξομολογηθοῦν πρίν πᾶνε στό μυστήριο τοῦ γάμου. Ἄς πᾶνε μετανοιωμένοι, συντετριμμένοι. Σήμερα βλέπεις ταπείνωση; Πού νά δεῖς ταπείνωση. Πᾶμε ἐκεῖ καί κοκορευόμαστε σάν τά πετειναράκια. Στηνόμαστε μπροστά στήν κάμερα σάν νά εἴμαστε καί κάτι πολύ σπουδαῖο. Ὅταν οἱ νέοι φτάσουν ἁγνοί ἤ τέλος πάντων μετανοημένοι, ἔχουν τίς προϋποθέσεις νά κατανοήσουν ὅτι ὁ Χριστός εἶναι ὁ τοῦ μυστικοῦ καί ἀχράντου γάμου ἱερουργός καί τοῦ σωματικοῦ νομοθέτης. Προσέξτε τώρα, ὁ γάμος εἶναι μυστικός, ἄχραντος καί σωματικός. Εἶναι ἕνα μυστήριο μέγα ὁ γάμος. «Ἐγώ δέ, λέγω εἰς Χριστόν καί εἰς τήν Ἐκκλησίαν». Φοβερή λέξη, φοβερή φράση. Καλοῦνται δηλαδή οἱ σύζυγοι νά εἰκονίσουν τήν σχέση Χριστοῦ καί Ἐκκλησίας. Ὁ μέν ἄντρας νά εἰκονίσει τόν Χριστό, ἡ δέ γυναίκα τήν Ἐκκλησία. Καλοῦνται οἱ σύζυγοι νά ἔρθουνε σ’ αὐτήν τή σχέση τήν ὁποία ἔχει, στήν ὁποία βρίσκεται ὁ Χριστός μέ τήν Ἐκκλησία.
Τουτέστι σέ μία ἀδιάσπαστη τέλεια ἀγαπητική σχέση. Παρόλο πού ἐμεῖς, τά μέλη τῆς Ἐκκλησίας πολλές φορές ἀποσκιρτοῦμε ἤ τέλος πάντων παρεκτρεπόμαστε, ὁ Χριστός δέν παύει νά εἶναι μαζί μας. Νά εἶναι ἡ Κεφαλή μας. Δέν μᾶς ἀποβάλλει ἀπ’ τό σῶμα Του. Ἐκτός καί ἄν ἐμεῖς μόνοι μας φύγουμε. Τό ἴδιο πρέπει νά γίνει καί στήν περίπτωση τοῦ ἄντρα μέ τήν γυναίκα. Ἀκόμα κι ἄν ὁ ἕνας ἀπ’ τούς δύο ἀποσκιρτήσει, ἤ τέλος πάντων παρεκτραπεῖ, καλεῖται ὁ ἄλλος νά μήν παύσει νά εἶναι ἑνωμένος μαζί του. Νά συνεχίσει νά εἶναι ἑνωμένος μαζί του. Νά συνεχίσει νά τόν ἀγαπάει. Νά γιατί ὁ Γάμος εἶναι δρόμος γιά τήν θέωση. Πολύ ὡραῖα τό λέει ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, ὅτι ἡ οἰκογένεια εἶναι μία κατ’ οἶκον Ἐκκλησία. Γιαυτό στοχεύουν οἱ ἄθεοι στήν οἰκογένεια, θέλουνε νά τήν διαλύσουνε.
Ἡ οἰκογένεια παράγει πρόσωπα. Ὅταν λειτουργεῖ σωστά ἡ οἰκογένεια, ἐν Χριστῷ, παράγει πρόσωπα δηλαδή ἀνεξάρτητους χαρακτήρες. Ἀνθρώπους ἀληθινά ἐλεύθερους. Δέν παράγει πρόβατα. Δέν παράγει μάζα. Δέν παράγει ἄτομα. Δέν παράγει δηλαδή ὑποτακτικούς τῆς νέας τάξης πραγμάτων, πού μπορεῖς νά τούς κάνεις ὅ,τι θέλεις. Καί αὐτό δέν τό θέλουνε οἱ ἰνστρούχτορες τῆς νέας ἐποχῆς, δέν τούς ἀρέσει καί σοῦ λέει: «θά διαλύσουμε τήν οἰκογένεια». Γιά αὐτό καί λανσάρουνε τά ἐκτρώματα ἔτσι, ὅ,τιδήποτε: Ἐλεύθερη συμβίωση, αὐτόματο διαζύγιο, γάμος ὁμοφυλοφίλων καί χίλια δύο τέτοια, διεστραμμένα καί διαστροφικά πράγματα. Νομίζω, κοινή λογική ἄν διαθέτει κάποιος, θά τό καταλάβει. Πῶς ἐξηγεῖται ὅτι οἱ πάντες στά μέσα μαζικῆς ἐνημέρωσης εἶναι ὑπέρ τῶν ἐλεύθερων σχέσεων, ὑπέρ τῆς ὁμοφυλοφιλίας. Δέν ὑπάρχει κανένας νά πεῖ τό ἀντίθετο. Ἡ κοινή λογική τό λέει, ὅτι ὅλοι αὐτοί εἶναι κατευθυνόμενοι. Καί πρόσφατα τό διάβαζα ὅτι εἶναι μετρημένες στά δάκτυλα τῶν δυό χεριῶν, ὀχτώ μέ δέκα πολυεθνικές, οἱ ὁποῖες ἔχουνε τά ΜΜΕ ὅλου τοῦ κόσμου. Καί ἐμεῖς νομίζουμε ὅτι μᾶς λένε «νέα» πράγματα ἤ μαθαίνουμε «εἰδήσεις». Μαθαίνουμε αὐτά πού θέλουνε νά μᾶς «περάσουνε». Τήν προπαγάνδα τους δηλαδή. Ἄν ἀμνηστεύουμε, ἄν ἀμνηστεύσουμε τίς προγαμιαῖες σχέσεις, ἐμεῖς οἱ ἴδιοι οἱ ὀρθόδοξοι πιστοί καί πολύ περισσότερο οἱ Πνευματικοί, φτάνουμε στήν ἀσυγχώρητη ἁμαρτία πού ἰσοδυναμεῖ μέ τήν βλασφημία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.
Προσέξτε καί αὐτό εἶναι πολύ σημαντικό. Ἀναφέρεται ὡς ἐπιχείρημα γι’ αὐτήν τήν ἁμαρτία ἀλλά καί γενικότερα χρησιμοποεῖται γιά νά ἀμνηστεύσει ὅλες τίς ἁμαρτίες. Τί ἐννοῶ; Τί λεέι αὐτό τό ἐπιχείρημα; «Δέν μποροῦμε» λέει, «νά ζήσουμε χριστιανική ζωή, δέν γίνεται. Δέν εἶναι δυνατόν νά μείνει ἁγνός ὁ νέος σήμερα. Πῶς μπορεῖ; Εἶναι ἀδύνατον, ἀποκλείεται. Μέ τέτοια κατάσταση πού ὑπάρχει στήν κοινωνία σήμερα»; Αὐτό, εἶναι βλασφημία κατά τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ξέρετε γιατί; Διότι εἶναι σάν νά λέμε ὅτι «Τό Ἅγιο Πνεῦμα δέν ἐνεργεῖ σήμερα. Δέν βοηθάει τούς ἀνθρώπους, ἄρα δέν μποροῦν οἱ σύγχρονοι ἄνθρωποι νά τηρήσουν τίς ἐντολές». Αὐτή εἶναι ἡ ἁμαρτία, πού δέν συγχωρεῖται ποτέ ἀπ’ τόν Θεό. Γιατί; Διότι ὁ ἄνθρωπος πού πιστεύει καί ὁμιλεῖ κατ’ αὐτόν τόν τρόπο ἀποκλείεται νά μετανοήσει. Ἀντίθετα θεωρεῖ φυσιολογικό τό νά ἁμαρτάνει. Σοῦ λέει: «Ἐλεύθερη σχέση, φυσιολογικό εἶναι στήν ἐποχή μας… πού ζεῖς; Ἐσύ εἶσαι καλόγερος καί τά λές, γιά ρῶτα καί μᾶς; Δέν γίνεται αὐτό πού λές». Αὐτή εἶναι ἡ βλασφημία κατά τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.
Αὐτός ὁ ἄνθρωπος δέν ὑπάρχει περίπτωση ποτέ νά πεῖ στόν Θεό συγγνώμη. Ἴσα- ἴσα θά τοῦ πεῖ: «Θεέ μου τί ζητᾶς; Ἐκεῖ πού μέ ἔβαλες νά ζήσω δέν μποροῦσα νά κάνω ἀλλιῶς.
Ἀμνηστεύοντας -σκεπτόμενοι κοσμικά καί ἁμαρτωλά- τίς προγαμιαῖες σχέσεις, φτάνουμε στήν ὕβρη, τήν ὁποία ἀκόμα καί οἱ ἀρχαῖοι πρόγονοί μας στηλίτευαν καί κατηγοροῦσαν. Πράγματι εἶναι μία ὕβρις ὅλη αὐτή ἡ στάση ἀπέναντι στόν Θεό. Δηλαδή εἶναι μιά μεγάλη ὑπερηφάνεια. Ἐνῶ ὁ Θεός μᾶς λέει «οὐ μή σέ ἀνῷ οὐδ΄ οὐ μή σέ ἐγκαταλείπω», δέν θά σέ ἀφήσω. Μόνο νά Μέ ἐπικαλεσθεῖς καί «ἰδού πάρειμι», εἶμαι δίπλα σου. Μόνο νά φωνάξεις, ἕνα «Κύριε ἐλέησον» νά πεῖς καί θά δεῖς ἀμέσως τήν βοήθεια τοῦ Θεοῦ.
Ιδίως στήν ἐποχή μας ξέρετε, ἔχουμε συγκλονιστικές φανερώσεις τῆς Χάρης τοῦ Θεοῦ. Ξέρω δύο περιστατικά. Τό ἕνα εἶχε γίνει σέ ἀγόρι καί τό ἄλλο σέ κορίτσι. Ἑλληνόπουλα, νέα παιδιά, ἔφηβοι δεκαεννιά-εἰκοσι χρονῶν· τά ὁποῖα ἀντιστάθηκαν στήν σαρκική ἁμαρτία. Δέχθηκαν μία πολύ ἰσχυρή πρόκληση ἀπό τό ἀντίθετο φύλο νά ἁμαρτήσουν σαρκικά καί ἀντιστάθηκαν. Σύγχρονα περιστατικά. Τούς ἐμφανίστηκε ὁ Χριστός, μέ μόνο πού κράτησαν αὐτή τήν στάση, τήν ἀντίσταση γιά χάρη τοῦ Θεοῦ. Εἶναι πολύ μεγάλη τιμή, τό νά δεῖς τόν Χριστό ὀφθαλμοφανῶς, ὄχι στόν ὕπνο σου. Μέ αὐτό τό θαῦμα ἔδειξε ὁ Χριστός Μας πόσο ἐκτιμᾶ αὐτήν τήν ἀντίσταση καί τήν ἐνισχύει καί τήν ἐπιβραβεύει. Ἄν αὐτά τά παιδιά, τά σύγχρονα παιδιά τῆς ἐποχῆς μας ἔμειναν ἁγνά, τότε ὅλα τά παιδιά, ὅλοι μποροῦμε νά τό καταφέρουμε μέ τήν Θεία Χάρη.
Δέν εἶναι καθόλου λίγες οἱ φορές πού βρισκόμαστε μπροστά σέ ναυάγια νέων ἀνθρώπων ἐξ αἰτίας αὐτῶν τῶν σχέσεων. Πολλοί δέν ἔχουν ἐξ ἀρχῆς σκοπό τήν σαρκική ἁμαρτία. Ὅμως τελικά ἐνδίδουν στίς πιέσεις τοῦ ἑτέρου συντρόφου ἤ τό ἐπιδιώκουν καί οἱ ἴδιοι μέ τήν ἐλπίδα ὅτι οἱ προγαμιαῖες σεξουαλικές σχέσεις θά διευκολύνουν τήν διαδικασία πρός τόν γάμο. Ἄλλη ἀπάτη αὐτό. Ἀφοῦ δέν τά βρίσκουμε, νά κάνουμε μιά σαρκική σχέση μήπως καί βρεθοῦμε πιό κοντά. Καί ἀντί νά βρεθεῖς πιό κοντά βρίσκεσαι ἀκόμα πιό μακριά.
- Γιατί;
- Διότι ἀκριβῶς ἡ σαρκική σχέση ἔξω ἀπό τόν γάμο, χωρίς τήν εὐλογία τοῦ Χριστοῦ, εἶναι μία ἐγωιστική πράξη, πού ὁδηγεῖ σέ μία ἐγωιστική σχέση.
- Γιατί εἶναι ἐγωιστική;
- Διότι στοχεύει σέ σένα, στό ἄτομό σου. Στήν ἡδονή, τοῦ νά γευτεῖς ἐσύ, «χρησιμοποιώντας» τόν ἄλλον, τόν ὁποῖον τόν βλέπεις πλέον σάν ἕνα ἐργαλεῖο ἡδονῆς. Τόν χρησιμοποιεῖς γιά νά προσπορίσεις ἡδονή γιά τό ἄτομό σου καί ἐκεῖνος βέβαια χρησιμοποιεῖ ἐσένα. Αὐτό φυσικά δέν εἶναι ἀγάπη. Γιά αὐτό καί ὄχι μόνο δέν προάγεται ἡ σχέση, ἀλλά καταβαραθρώνεται. Ἐπίσης εὐτελίζεται καί ἡ θεόσδοτη λειτουργία αὐτή, ἡ σεξουαλική, πού δίνει τήν δυνατότητα στόν ἄνθρωπο νά γίνεται συνδημιουργός μέ τόν Θεό. Τόσο μᾶς τιμᾶ ὁ Θεός ὥστε μᾶς καθιστᾶ συνεργάτες Του κι ἐμεῖς φερόμενοι τόσο ἐγωιστικά καί διεστραμμένα καταπατοῦμε ἀναιδῶς τίς ἐντολές Του χάριν εὐτελοῦς ἡδονῆς.
Ἔλεγε λέει πολύ ὄμορφα ὁ Γέρων Παΐσιος: δίνουν οἱ γονείς τό σῶμα καί ὁ Θεός τήν ψυχή. Δημιουργεῖται ἔτσι ἕνας καινούργιος ἄνθρωπος. Ἀπό τήν στιγμή τῆς συλλήψεως ἐμψυχώνεται ὁ ἄνθρωπος. Καί μοῦ κάνει ἐντύπωση πού οἱ ἄνθρωποι σήμερα πεισματικά τό ἀρνοῦνται αὐτό. Τώρα, πρόσφατα, πού κάηκαν αὐτοί οἱ ἄνθρωποι στήν Τράπεζα, μέ τά ἐπεισόδια, σχεδόν κανείς δέν εἶπε ὅτι ἦταν τέσσερις ἄνθρωποι. Ἐλάχιστοι τό εἶπαν. Ὅλοι μιλάγανε γιά τρεῖς ἀνθρώπους. Εἶναι αἶσχος αὐτό. Αἶσχος γιά ὅλους αὐτούς τούς ἐπίσημους, πού ἴσως τό παίζουν καί ἄνθρωποι τῆς Ἐκκλησίας. Δέν ἦταν τρεῖς, ἀφοῦ ἡ μία γυναῖκα ἦταν ἔγγυος· τέσσερις ἦταν. Καί αὐτό τό μωράκι ἦταν ἴσως τό πιό ἀθῶο ἀπό ὅλους, πού πῆγε στόν παράδεισο ἔτσι ἀγγελάκι. Ἀλλά μέσα στήν γενικότερη ἀπαξίωση τοῦ ἀνθρώπου εἶναι καί αὐτό: ἡ ἀπαξίωση τῆς ἐνδομήτριας ζωῆς, τοῦ ἀγέννητου ἀνθρώπου, τῆς ἀνθρώπινης ὕπαρξης πού εἶναι κατ’ εἰκόνα Θεοῦ φτιαγμένη ἀπό τήν στιγμή τῆς σύλληψης.
Μέ τίς προγαμιαῖες καί γενικά τίς ἐλεύθερες σχέσεις ἀπομυθοποιεῖται καί εὐτελίζεται πολύ γρήγορα ὁλόκληρη ἡ ἐρωτική λειτουργία. Γίνεται σάν ἕνα τίποτα στήν συνείδηση καί τοῦ ἑνός καί τοῦ ἄλλου ἐρωτικοῦ συντρόφου, μέ ἀποτέλεσμα δίχως ἄλλο, τήν σταδιακή ψυχρότητα. Καί τελικά τόν θάνατο τῆς προγαμιαίας χωρίς εὐλογία ἐρωτικῆς ὁμιλίας(σχέσης). Τελικά τό βαριοῦνται καί αὐτό, τό πετᾶνε καί χωρίζουνε. Ποτέ, μά ποτέ δέν συναντήσαμε νέους δυστυχισμένους, οἱ ὁποῖοι σεβάστηκαν καί τήρησαν προγαμιαῖα τίς ἐντολές τοῦ Χριστοῦ καί τῆς Ἐκκλησίας. Προσωπικά μπορῶ νά τό ἐπιβεβαιώσω αὐτό. Ἔρχονται μεγάλοι ἄνθρωποι καί μοῦ λένε: «Πάτερ ἐγώ παντρεύτηκα μικρός, δεκαεφτά χρονῶν- δεκαοχτῶ. Καί ἔχουμε μία ἀγάπη ἀπό τότε, καθόλου δέν ἔχουμε χωρίσει, τίποτε κανένα πρόβλημα». Εἶναι πολύ σοφό αὐτό πού λέει ὁ λαός νά παντρευτεῖς μικρός ἤ νά καλογερέψεις μικρός. Γιατί καί ἡ καλογερική εἶναι δύσκολη. Ἄν πᾶς μεγάλος εἶναι δυσκολότερο νά κόψεις τό θέλημά σου, νά κάνεις ὑπακοή. Τό ἴδιο καί στόν γάμο· γιατί καί στόν γάμο καλεῖσαι νά κάνεις ὑπακοή.
Ὅσο πιό μεγάλη ἡλικία ἔχουνε οἱ σύζυγοι, τόσο πιό δύσκολο εἶναι νά ταπεινωθεῖ ὁ ἕνας στόν ἄλλον καί νά κάνουν ὑπακοή, ὅπως ἀπαιτεῖ τό μυστήριο τοῦ Γάμου. Ἔχουν πλέον κατασταλαγμένες τίς ἀπόψεις τους, ἔχουν τήν προσωπικότητά τους, ἔχουν τά θελήματά τους ὁ καθένας καί ἐκεῖ εἶναι τό δύσκολο: Πῶς θά ἐπιτευχθεῖ νά ἔχεις τό ἴδιο θέλημα μέ τόν ἄλλον.
Γιά νά πετύχει ὁ γάμος δέν ἀπαιτεῖται νά γίνεις ἁπλῶς μία σάρκα μέ τόν ἄλλον. Αὐτό εἶναι πολύ εὔκολο. Καί στά ζῶα γίνεται· εἶναι τό μόνο εὔκολο. Ἐπιτυχία ἐπίσης δέν εἶναι νά γίνεις μιά ψυχή μέ τόν ἄλλο: Τό νά ταιριάξεις συναισθηματικά, σάν χαρακτῆρες, νά τά βροῦμε. Γίνεται κι αὐτό κάπως πιό δύσκολα ἀπό τό πρῶτο (μία σάρκα), ἀλλά γίνεται. Ἐκεῖνο πού δέν γίνεται, παρά σπάνια καί τότε εἶναι ἐπιτυχημένος ὁ γάμος εἶναι τό νά γίνεις ἕνα πνεῦμα, ἕνα θέλημα μέ τόν ἄλλον, νά ἔχεις τό ἴδιο θέλημα. Ὅ,τι θέλει ὁ ἕνας, νά τό θέλει καί ἡ ἄλλη καί τό ἀντίστροφο. Αὐτό ὅμως δέν μπορεῖ νά γίνει ποτέ ἔξω ἀπό τόν Χριστό. Διότι ἄν εἶναι ἔξω ἀπό τόν Χριστό οἱ σύζυγοι, ὁ καθένας ἔχει τό δικό του θέλημα. Ὅταν εἶσαι μέσα στόν Χριστό καί τό ἕτερον ἥμισυ ἐπίσης, τότε ἔχουνε καί οἱ δυό τό θέλημα τοῦ Χριστοῦ, ἄρα ἔχουνε τό ἴδιο θέλημα. Τότε εἶναι παράδεισος. Τότε εἶναι πρόγευση τοῦ παραδείσου ἡ οἰκογένεια. Εἶναι κάτι πολύ εὐλογημένο.
Καί ἐπειδή βλέπω ὅτι σχεδόν ὁλοκληρώθηκε ἡ ὥρα δέν θέλω νά πῶ περισσότερα. Νομίζω τά βασικά, πού ἤθελα νά σᾶς πῶ, σᾶς τά εἶπα. Ἄν θέλετε νά συζητήσουμε πάνω σ’ αὐτά, πολύ εὐχαρίστως νά πεῖτε ὅ,τι ἔχετε.
Πάντως θέλω νά σᾶς πῶ ἀπ’ τήν καρδιά μου, ὅτι σκόπιμα σᾶς μίλησα γι’ αυτό τό θέμα καί ὅτι πολύ πονάω. Συνέχεια βλέπω τά ἴδια καί τά ἴδια πράγματα στούς νέους ἀνθρώπους. Ἀπό τήν μιά τήν περιφρόνηση στίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ καί ἀπό τήν ἄλλη τά ὀδυνηρά ἀποτελέσματα αὐτῆς τῆς περιφρόνησης. Τήν καταστροφή, τήν κατάθλιψη, τήν καταρράκωση, τήν ἀχρήστευση τῶν ἀνθρώπων. Δυστυχῶς τήν βλέπω πολύ συχνά καί ὅλο καί νά αὐξάνεται ἡ κατάθλιψη στούς νέους ἀνθρώπους.
Συνεχῶς βλέπω νέους ἀνθρώπους πού μοῦ λένε παίρνω ψυχοφάρμακα. Καί θά τά παίρνουνε μερικοί γιά ὅλη τους τήν ζωή. Ἐν πολλοῖς ἐξ αἰτίας αὐτῶν τῶν ἐλεύθερων σχέσεων. Καί λές: Γιατί δέν βάζουμε μυαλό; Ἐνῶ οἱ Ἅγιοι Πατέρες μᾶς τά ἔχουνε πεῖ ἐδῶ καί χίλια ἐξακόσια χρόνια, ὁ Ἅγιος ὁ Χρυσόστομος γιά παράδειγμα. Καί ὅλοι οἱ Ἅγιοι καί ὁ Χριστός μας πρό πάντων. Σοῦ λέει: «Ἄν δεῖς πονηρά, ἤδη κάνεις μοιχεία στήν καρδιά σου». Καί ἐμεῖς λέμε τώρα: «Εἶναι ἁμαρτία; ἤ μήπως δέν εἶναι ἁμαρτία ἀφοῦ «ἀγαπιόμαστε»; … Νά τό συζητήσουμε…
- Τί νά συζητήσεις; Ἀφοῦ εἶναι ξεκάθαρα τά πράγματα.
- Μά, λέει, ὁ τάδε Δεσπότης εἶπε ὅτι δέν εἶναι ἁμαρτία.
- Ἔ! Ἀκόμη καί ὁ Πατριάρχης νά τό πεῖ, εἶναι λάθος. Τό θέμα εἶναι τί λέει ἡ Ἐκκλησία. Τί λέει διαχρονικά ἡ συνείδηση τῆς Ἐκκλησίας.
Λοιπόν δέν ξέρω ἄν ὑπάρχει κάτι, κάποιο ἐρώτημα;
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ :
[...]
- Ὅταν προσπαθεῖς τό παιδί νά τοῦ πεῖς ὅτι ἄς ποῦμε ὅτι ἐμεῖς δέν ἔχουμε τήν …… (δέν ἀκούγεται καθαρά ἡ ἐρώτηση. Ἀφοροῦσε στό πῶς καί γιατί κάποια παιδιά δέν ἀκολουθοῦν τούς χριστιανούς γονεῖς στήν ἐν Χριστῷ ζωή).
Ἀπάντηση:
- Ἐμεῖς θά ποῦμε τήν ἀλήθεια, θά ποῦμε τό σωστό καί ἀπό ἐκεῖ καί μετά τό παιδί εἶναι ἐλευθερο. Δέν μπορεῖς νά τό ἀναγκάσεις νά ἀκολουθήσει αὐτό πού λέει ὁ Χριστός. Οὔτε ὁ Χριστός μᾶς ἀναγκάζει. Ὅ,τι κάνουμε, πρέπει νά τό κάνουμε ἐλεύθερα. Ἀλλά πολύ φοβᾶμαι ὅτι ὅταν ἕνα παιδί δέν θέλει νά πάει στήν Ἐκκλησία σ΄ αὐτό φταῖμε καί ἐμεῖς (δηλ. οἱ γονεῖς, οἱ μεγάλοι). Φταῖμε διότι δέν εἴμαστε σωστοί ἀπ’ τήν ἀρχή. Ἡ ἀγωγή τῶν παιδιῶν ἀρχιζει ἀπό πολύ νωρίς: ἀπό τήν ἐκλογή ἀκόμη τοῦ/τῆς συζύγου. Ὅταν ἐμεῖς δέν εἴμαστε σωστοί ἀπ’ τήν ἀρχή· ὅταν στήν ρίζα τῆς ὕπαρξής μας ὑπάρχει ἡ ὑπερηφάνεια, ὑπάρχει ὁ ἐγωισμός, τόν ὁποῖο ἐμεῖς τόν μεταδίδουμε καί στά νεαρά βλαστάρια μας τότε ἤδη ἔχει συντελεστεῖ μία μεγάλη καταστροφή.
Ὅταν οἱ γονεῖς δέν γνωρίζουν ἐξ ἀρχῆς τῆς συζυγικῆς τους ζωῆς γιά τούς τρεῖς μεγάλους ἐχθρούς (τήν κενοδοξία, τήν φιλαργυρία καί τήν φιληδονία) καί δέν τούς καταπολεμοῦν πρῶτα στόν ἑαυτό τους, τότε μεταδίδουν τά μικρόβιά τους καί στά παιδιά. Ἔτσι ἔχουμε πολλά μετανοημένα ζευγάρια πού τά πρῶτα χρόνια τῶν παιδιῶν τους κύλησαν μέσα στήν ὑπερηφάνεια, μέσα στήν κενοδοξία. Μετά οἱ γονεῖς βέβαια μετάνιωσαν ἄλλαξαν ζωή, ἀλλά ἡ ζημιά ἔχει ἤδη γίνει. Θά πρέπει μετά νά παλέψεις γιά τήν ζημιά πού ἔχει γίνει στήν ψυχή τοῦ παιδιοῦ. Θά πεῖς βέβαια καί στό παιδί τήν ἀλήθεια, θά παραδεχθεῖς ὅτι ἔκανες λάθος ὥς τώρα καί ὁ Θεός βοηθός. Θά κάνεις καί προσευχή πολλή. Τίποτε δέν εἶναι ἀδύνατον στόν Θεό. Ἡ Ἁγία Μόνικα τριάντα χρόνια προσευχότανε καί ἔβγαλε τελικά ἕναν Ἅγιο. Πρέπει νά λιώσεις στήν προσευχή. Θέλει γόνατα. Νά ματώσουν τά γόνατα, ἀπ’ τήν προσευχή. Καί αὐτό θά ἁγιάσει καί ἐσένα καί τό παιδί. Ἡ προσευχή δημιουργεῖ μία ἁγία ἀτμόσφαιρα στό σπίτι.
Κάποτε ἦταν ἕνας Σουλτάνος, ὁ ὁποῖος εἶχε στό σπίτι του, στό Χαρέμι του ἕναν Ἅγιο, ἕναν Ὀρθόδοξο μέ τό παιδάκι του. Αὐτός ἔκανε συνέχεια προσευχή γιά τόν Σουλτάνο. Τελικά κατάφερε καί ἔγινε Χριστιανός ὁ Σουλτάνος. Εἶναι πάρα πολύ μεγάλη ἡ δύναμη τῆς προσευχῆς. Ἄν μπορεῖ νά ἀλλάξει ἕναν Τοῦρκο μουσουλμάνο, πόσο μᾶλλον τά παιδιά μας, πού εἶναι βαπτισμένα. Μήν ἀπογοητευόμαστε.
Σᾶς ἔλεγα καί γιά τήν μητέρα πού ξεπορτίζανε οἱ κόρες της καί τῆς λέγανε: «μάννα μήν κάνεις προσευχή γιατί μᾶς τά χαλᾶς ὅλα». Μέ τήν προσευχή της, τά χαλοῦσε ὅλα τά ἄσχημα, πού σχεδίαζαν νά κάνουν οἱ κόρες της. Πήγαιναν νά γλεντήσουνε καί δέν χαιρόντουσαν τίποτα. Ἔχει πολύ δύναμη ἡ προσευχή. Ὁπότε μήν τό βάζουμε κάτω. Ἁπλῶς νά εἴμαστε σταθεροί καί θά ἔλεγα ἄψογοι, ἀπέναντι στόν Θεό, ὅσο μποροῦμε. Νά εἴμαστε ἄψογοι καί μεταξύ μας. Ἄν οἱ γονεῖς μέ τήν μεταξύ τους ἀγάπη εἰκονίσουν τήν Ἁγία Τριάδα, αὐτό ἀσκεῖ καταλυτική ἐπίδραση στά παιδιά. Ὅταν ὑπάρχει αὐτή ἡ ἑνότητα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος· ἄν στόν ἄντρα καί στήν γυναῖκα ὑπάρχει αὐτή ἡ ταύτιση τοῦ θελήματος, ὅπως ὑπάρχει καί στήν Ἁγία Τριάδα ὅπου καί τά Τρία Πρόσωπα ἔχουν τό ἴδιο θέλημα… Τότε αὐτό δημιουργεῖ μιά παραδείσια ἀτμόσφαιρα στό σπίτι. Τότε καί τό/τά παιδάκια θά χαίρονται καί δέν θά ξέρουν καί γιατί χαίρονται. Θά ἀναπαύονται στό σπίτι. Διότι ἀκριβῶς αὐτή ἡ ἀγαπητική κοινωνία τῶν μεγάλων, δημιουργεῖ αὐτήν τήν ἀληθινά χαρούμενη ἀτμόσφαιρα.
Τότε τά παιδάκια θά ἔχουν τό σπίτι τους σάν τήν καλή τους φωλιά καί δέν θά θέλουν νά πάνε ἔξω, οὔτε νά πάνε ἀλλοῦ γιά νά δοῦν τηλεόραση, οὔτε τίποτα. Ἀλλά ἄν τό σπίτι δέν εἶναι ἔτσι, ἔ μετά σοῦ λέει πότε νά φύγω, νά πάω νά δῶ τήν ξένη τηλεόραση μπᾶς καί παρηγορηθῶ λίγο καί – προσέξτε- γεμίσει τό κενό μου. Γιατί τά παιδιά ἔχουν κενό. Ὅλοι οἱ ἄνθρωποι ἔχουν κενό. Ὅσο δέν ἔχουν τόν Θεό εἶναι κενοί καί θά ψάξουν ἕνα τρόπο νά τό γεμίσουν τό κενό. Ἄν δέν τό γεμίσει ὁ πατέρας καί ἡ μάνα μέ τόν Θεό, ἔ θά ψάξουν νά βροῦν τά ὑποκατάστατα τά εὔκολα, πού τούς λανσάρει ἡ σύγχρονη δαιμονοποιημένη καί εἰδωλολατρική πραγματικότητα. Φυσικά πάλι δέν γεμίζουνε, καί πάλι ἀναζητοῦν κάτι ἄλλο καί πέφτουν ἀπό τήν διαστροφή σέ ἄλλη διαστροφή. Πονᾶμε πάρα πολύ καί πονᾶνε καί τά παιδιά. Μέχρι νά καταλάβουμε ὅτι πρέπει νά μετανοήσουμε. Καί νά ποῦμε: «ὅλοι πίσω», ὅπως ἔλεγε ὁ Γέροντας Πορφύριος, «ὅλοι πίσω» νά φωνάξουμε καί νά γυρίσουμε ὅλοι πίσω, δηλαδή στόν Θεό.
- Ναί (Δέν ἀκούγετε καθαρά ἡ ἐρώτηση. Ἀφοροῦσε στό τί μᾶς ἐμποδίζει γιά νά ζήσουμε «ἐν Χριστῷ»).
Ἀπάντηση:
- Οἱ Πατέρες μίλησαν γιά τρεῖς μεγάλους ἐχθρούς: ραθυμία, λήθη καί ἄγνοια. Αὐτά εἶναι τά τρία πού μᾶς ἐμποδίζουνε.
Ραθυμία. Εἴμαστε βαρεῖς, τεμπέληδες, ράθυμοι, δέν ξεκινᾶμε. Ἐνῶ τό βλέπεις τό σωστό… Ὑπάρχει αὐτό πού λέγαμε πρίν δύο Κυριακές νομίζω, ἡ δύναμη τῆς συνήθειας. Φοβερή δύναμη αὐτή. Καί ἐνῶ τό βλέπεις ὅτι πρέπει νά τό κάνεις, δέν σηκώνεσαι νά τό κάνεις. Καί μένεις ἐκεῖ, ἀγκυλωμένος στήν συνήθεια. Εἶναι φοβερή ἡ δύναμη τῆς συνήθειας. Καί θά πρέπει ὁ ἄνθρωπος νά ξεκινήσει κάποια στιγμή. Πῶς θά ξεκινήσει; Πρέπει νά πιστέψει. Γι’ αὐτό ὁ Χριστός πάντα ζητοῦσε τήν πίστη. Πρίν κάνει καλά τούς ἀνθρώπους, ἔλεγε: «πιστεύεις»; Ἄν πιστέψεις στόν Χριστό μετά θά πιστέψεις καί στήν κόλαση. Ὅτι ὑπάρχει κόλαση. Εἶναι αὐτό τό πρῶτο ἔναυσμα γιά νά ξεκινήσει ὁ ἄνθρωπος: τό νά φοβηθεῖ τήν κόλαση. Ἀπό ἐκεῖ ξεκινᾶμε. Ὁ πρῶτος φόβος, πού κάνει νά ξεπαγώσουν τά λάδια, νά πάρει μπρός, κράκ- κράκ ἔτσι, σιγά- σιγά ὁ κινητήρας, νά ἀρχίσεις νά περπατᾶς. Αὐτός ὁ φόβος γιά νά μήν κολαστοῦμε προϋποθέτει βέβαια τήν πίστη. Ἄν δέν ὑπάρχει ἡ πίστη δέν ξεκινᾶς νά κάνεις πνευματικό ἀγῶνα… Τί νά ξεκινήσεις; Δέν ἔχει ἔννοια… «Γιατί νά ξεκινήσω»; Σοῦ λέει ὁ ἄλλος «καλά εἶμαι, ζῶ ἔτσι καί μ’ ἀρέσει».
Λήθη. Τό δεύτερο ἐμπόδιο εἶναι ἡ λήθη. Τό ξεχνᾶμε, τό ξεχνᾶμε. Καί ἐμεῖς οἱ ἴδιοι… Παρατηρῆστε τόν ἑαυτό σας νά δεῖτε… Μιά μέρα νά μήν κάνετε τόν κανόνα σας, τήν προσευχή σας, τίς μετάνοιές σας, τό κομποσκοίνι σας, τήν μελέτη σας τήν πνευματική…, νά δεῖτε πῶς θά εἴσαστε τήν ἄλλη μέρα; Ἐρείπια, ναί. Εἶναι σάν νά μήν ἔφαγες μιά μέρα. Ἄν τό κάνεις καί δεύτερη μέρα, τήν τρίτη, μετά, θά εἶσαι πτῶμα. Ἔρχεται ἡ λήθη, τά ξεχνᾶμε. Καί ὅταν λέμε λήθη, ἐννοοῦμε κυρίως καί πρό πάντων τόν Χριστό. Ξεχνᾶμε τόν Χριστό. Δέν εἶναι ὅτι, πῶς νά ποῦμε, ξεχνᾶμε κάτι, μιά ἰδέα. Δέν ἔχουμε κοινωνία μέ τόν Χριστό. Χάνουμε τήν κοινωνία, τήν ἕνωση μέ τόν Χριστό. Γιατί ὅλα αὐτά πού λέμε, ὁ κανόνας μας, οἱ μετάνοιές μας, τό κομποσχοίνι μας, τό Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ὅλος αὐτός ὁ πνευματικός ἀγώνας εἶναι αὐτό πού σέ κρατάει σέ κοινωνία μέ τόν Θεό. Μπορεῖς ἔτσι καί παίρνεις, μετέχεις στήν ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ. Ἡ λήθη τώρα τί εἶναι; Εἶναι τό νά μήν ἔχεις αὐτήν τήν κοινωνία. Καί εἶσαι πιά μετά στήν ἀναλήθεια, στό ἄρρωστο, στό ψέμμα. Δέν ζεῖς στήν ἀλήθεια, δηλαδή στόν Χριστό. Βλέπετε; Ἀλήθεια τί σημαίνει; Προέρχεται ἀπό τό α τό στερητικό καί τή λέξη λήθη· δηλαδή ἡ ἀλήθεια εἶναι τό ἀντίθετο τῆς λήθης. Εἶσαι στήν ἀλήθεια, ἀληθεύεις ὅταν εἶσαι σέ κοινωνία μέ τόν Χριστό. Ὁ Χριστός εἶναι ἡ Ἀλήθεια. Ὅταν πέσουμε στήν λήθη, πέφτουμε στήν ἀκοινωνησία.
Καί τό ἄλλο ἐμπόδιο, τό τρίτο εἶναι ἡ ἄγνοια. Δέν γνωρίζεις τόν Θεό. Δηλαδή πάλι δέν ἔχεις κοινωνία. Διότι γνωρίζω τόν Θεό σημαίνει ἔχω ἐμπειρία, βιώνω τήν ζωή τοῦ Θεοῦ· ὄχι ἁπλῶς ἔχω κάποιες ἐγκεφαλικές γνώσεις. Τέτοιες ἔχουνε καί οἱ δαίμονες: Τό ὅτι ὑπάρχει Θεός, τό ξέρουνε πολύ καλά γιατί κάποτε Τόν ὑπερετοῦσαν, Τόν λάτρευαν. Ξέρουν πολύ καλά τί εἶναι ὁ Χριστός, τί εἶναι ἡ Ἁγία Τριάδα, τί εἶναι οἱ Ἄγγελοι, κ.λ.π.. Δέν μιλᾶμε γιά αὐτήν τήν γνώση. Μιλᾶμε γιά τήν βιωματική γνώση, τήν κοινωνία δηλαδή. Μιλᾶμε γιά τήν ἀληθινή γνώση πού ἔρχεται μέσα ἀπό τήν κοινωνία μέ τόν Θεό καί πηγάζει ἀπό τόν Θεό. ταν λοιπόν κάποια στιγμή δέν φροντίζεις νά ἔχεις αὐτήν τήν κοινωνία, ἔ μετά τά χάνεις, ἀντιστέκεσαι στό καλό, στό φῶς. Μετά πέφτεις στό σκοτάδι. Δέν μπορεῖς νά εἶσαι κάπου ἐνδιάμεσα. Ἄν φύγεις ἀπ’ τό φῶς, πᾶς στό σκοτάδι. Εἴδατε ὁ Ἅγιος Ἰωάννης τί λέει: «Ἤρθε τό φῶς καί οἱ ἄνθρωποι ἀγαπήσανε τό σκοτάδι»
- Γιατί;
- Γιατί «ἦταν πονηρά τά ἔργα τους». Εἴχανε συνηθίσει σέ μιά κατάσταση σκοταδιοῦ, σκοτεινῶν ἔργων. Τό φῶς τό μίσησαν…
- Γιατί; Τό φῶς τί κάνει;
- Τούς προδίδει… Προδίδει τά κακά τους ἔργα καί σοῦ λένε ὅτι δέν θέλω νά πάω στό φῶς. Δέν θέλω νά ἐξομολογηθῶ, δέν θέλω νά πάω στόν παπά, δέν θέλω νά πάω ἐκκλησία.
- Γιατί δέν θέλουν; Γιατί δέν ἀντέχουν;
- Γιατί προδίδονται τά ἔργα τους πού εἶναι σκοτεινά καί στό σκοτάδι δέν φαίνονται. Κάποτε ὅμως θά φανοῦν τά πάντα…
- Ναί (δέν ἀκούγεται καθαρά ἡ ἐρώτηση. Ἀφοροῦσε στό πόσο μποροῦμε νά πιέσουμε τά παιδιά γιά νά ζήσουν ἐν Χριστῷ)
Ἀπάντηση:
- Τό πόσο θά πιέσουμε, ναί. … Ἀνάλογα μέ τήν ἡλικία. Τό πόσο θά πιέσεις, αὐτό εἶναι ἀνάλογα μέ τήν ἡλικία. Βεβαίως πάντα μέ τήν προσευχή σου, νά σέ φωτήσει ὁ Θεός καί μέ τήν συμβουλή καί ἑνός πνευματικοῦ. Ἕνα παιδί πού ἔχει μπεῖ στήν ἐφηβεία, δέν μπορεῖς νά τό πιέσεις πολύ. Εἶναι πολύ δύσκολο καί θά πρέπει μέ πολλή διάκριση, πολύ λίγο νά τό πιέσεις.
Τά πίο πολύτιμα χρόνια, πού μπορεῖ νά ἀσκήσει ἀγωγή ὁ γονιός εἶναι μέχρι δέκα χρονῶν. Τά πρῶτα ἐννιά μέ δέκα χρόνια. Τά πιό πολύτιμα χρόνια γιά τήν ἀγωγή. Κατ’ ἐξοχήν δέ ἀκόμη πιό βασικά χρόνια εἶναι ὁ χρόνος τῆς ἐνδομήτριας ζωῆς· καί μετά τά δύο-τρία πρῶτα χρόνια. Ἀπό ἐκεῖ καί μετά τό παιδάκι ἔχει σχεδόν διαμορφωθεῖ. Ὄχι ὅτι δέν γίνεται πάλι τίποτα, ἀλλά ἔχεις χάσει πολύ βασικό χρόνο ἄν ξεκινήσεις τότε νά δίνεις ἀγωγή στό παιδί. Γιά αὐτό λέω καί στίς μητέρες, πού εἶναι ἔγκυες νά προσεύχονται πάρα πολύ. Νά εἶναι πάντα ἤρεμες. Νά διαβάζουνε ἕνα ψαλμό κάθε μέρα. Νά ἔχουνε αὐτήν τήν κοινωνία μέ τόν Χριστό. Αὐτή εἶναι ὅλη ἡ οὐσία. Νά κρατοῦν αὐτήν τήν ζωντανή σχέση μέ τόν Χριστό Μας. Νά μήν θυμώνουν, νά μήν ταράζονται ποτέ καί λοιπά.
Αὐτό θά περάσει στό παιδί. Τί νομίζετε, ἡ Παναγία γιατί εἶναι ἡ «Παναγία»; Ἦταν τυχαῖο αὐτό; Ἤ ἦταν ἀναγκασμένη νά εἶναι «Παναγία»; Κάθε ἄλλο. Ὁ Χριστός δέν ἀναγκάζει κανέναν νά εἶναι Ἅγιος. Ἀλλά ἦταν οἱ γονείς Της Ἅγιοι, θά ἔλεγα «Πανάγιοι». Καί ἄν ἦρθαν σέ σαρκική σχέση, ἀπό ὑπακοή ἦρθαν. Εἶχαν μιά πολύ μεγάλη ἁγνότητα καί ἐγκράτεια μεταξύ τους. Πήρανε μήνυμα ἀπό τόν Θεό καί ἔγινε ἡ σύλληψη μέ ἀπάθεια. Καί ἡ σύλληψη ἀκόμα ἔγινε μέ ἀπάθεια. Κατόπιν ἡ Ἁγία Ἄννα ὅσο κυοφοροῦσε τήν Παναγία μας, πῶς θά ἤτανε; Μέ πολύ προσευχή, μέ πολύ εὐλάβεια, μέ πολύ εὐχαριστία στό Θεό, εὐγνωμοσύνη κλπ., καί ὁ Ἅγιος Ἰωακείμ ἐπίσης. Καί ἔτσι προέκυψε ἡ Παναγία. Τήν βλέπει κανείς κοριτσάκι τριῶν χρονῶν καί Τήν θαυμάζει. Δέν ξέρω ἄν ἔχετε δεῖ, μιά ὡραία εἰκόνα ἀπό τό Πρωτᾶτο στό Ἅγιο Ὄρος. Εἶναι πολύ γνωστή, τοῦ Πανσέληνου: πῶς πάει, πῶς εἰσέρχεται ἡ Παναγία μας στά Ἅγια τῶν Ἁγίων. Τριῶν χρονῶν. Καί εἶναι ἕνα κοριτσάκι καί λές ὅτι εἶναι ὥριμη γυναῖκα. Ἔτσι μέ μιά σοβαρότητα μέ μιά ἀρχοντιά, μέ τήν ἥρεμη, σεμνή, μεγαλοπρέπεια πού σέ ἀφήνει ἔκθαμβο.
- Εἶναι δυνατόν τριῶν χρονῶν κοριτσάκι νά ἔχει αὐτήν τήν ὡριμότητα νά ἀφιερωθεῖ στόν Θεό;
- Εἶναι δυνατόν. Ἡ Παναγία μας. Καί πάει ἔτσι σταθερά καί μπαίνει στά Ἅγια τῶν Ἁγίων καί κλείνεται ἐκεῖ γιά δώδεκα χρόνια.
Ὅλο αὐτό ὀφείλεται στούς γονείς. Καί στήν Ἴδια βέβαια, ἀλλα κατά μέγα μέρος στήν ἅγια ρίζα της, τήν πνευματική καί τήν σωματική, στόν Ἅγιο Ἰωακείμ καί στήν Ἁγία Ἄννα.
Γιά αὐτό ἄν δέν θέλετε νά ἔχετε προβλήματα, καλλιεργεῖστε πνευματικά τόν ἑαυτό σας.
Ἔλεγε ὁ Πάτερ Πορφύριος: «ἡ λύση ὅλων τῶν προβλημάτων τῶν παιδιῶν, εἶναι ὁ ἐξαγιασμός τῶν γονέων».
Νά μείνουμε σ’ αὐτά; Ἐλᾶτε νά κάνουμε προσευχή.
Δόξα Πατρί καί Υἱῷ καί Ἁγίω Πνεύματι καί νῦν καί ἀεί καί εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰῶνων. Ἀμήν.
Χριστός ἀνέστη ἐκ νεκρῶν,
θανάτῳ θάνατον πατήσας
καί τοῖς ἐν τοῖς μνήμασι
ἡ ζωήν χαρισάμενος.
ΤΕΛΟΣ ΚΑΙ Τῼ ΘΕῼ ΔΟΞΑ!
[1] Βλ. Τιτ. 2.5.3, ἵνα σωφρονίζωσιν τὰς νέας φιλάνδρους εἶναι͵ φιλοτέκνους͵ σώφρονας͵ ἁγνάς͵ οἰκουρούς͵ ἀγαθάς͵ ὑποτασσομένας τοῖς ἰδίοις ἀνδράσιν͵ ἵνα μὴ ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ βλασφημῆται.
Ἱερομόναχος Σάββας Ἁγιορείτης
ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία (κείμενο+mp3) εδώ:
